JAK HANDLOWAĆ INDEKSAMI
PRZEWODNIK

Indeksy giełdowe (światowe i polskie) to mało skomplikowany i stosunkowo tani sposób, aby zacząć handlować na giełdzie. Czym tak właściwie jest ten instrument finansowy i dlaczego warto śledzić takie znane indeksy, jak amerykański S&P 500, brytyjski FTSE 100 czy niemiecki DAX 40? Wyjaśnimy Ci to poniżej i pokażemy, jakie czynniki wpływają na zachowanie indeksów i z jakim ryzykiem wiąże się ta klasa aktywów.

Co to są indeksy giełdowe?

Indeksy pokazują, jak zmienia się wartość ujętego w nich zestawu akcji i innych aktywów, co ułatwia zadanie inwestorom – kupując wybrany indeks, nie muszą śledzić i analizować zachowania każdego z jego składników osobno.

Istnieją różne rodzaje indeksów w zależności od tego, na jakich instrumentach finansowych są oparte. Wśród nich można wyróżnić indeksy akcyjne, indeksy obligacji, indeksy surowcowe, indeksy walutowe. W tym artykule skupimy się głównie na indeksach akcyjnych.

Możliwy jest również podział indeksów na indeksy sektorowe (np. technologiczne, finansowe, energetyczne itp.), a także indeksy regionalne (niemieckie, australijskie, japońskie i inne).

Każda z największych giełd światowych posiada swoje własne indeksy. Na przykład australijski indeks ASX 200 skupia 200 największych firm notowanych na giełdzie Australian Securities Exchange. Indeks FTSE China A50 z kolei da Ci dostęp do wybranych akcji, jakimi handluje się na Szanghajskiej Giełdzie Papierów Wartościowych.

Główne indeksy giełdowe w Polsce to WIG, WIG20 i WIG30 śledzący ruchy akcji 30 największych i najbardziej płynnych spółek z GPW.

Wyniki osiągnięte w przeszłości nie są wyznacznikiem przyszłych wyników

Źródło: Etoro

Dlaczego warto inwestować w indeksy giełdowe?

Na sam początek wyjaśnijmy podstawową kwestię: światowe indeksy giełdowe spełniają funkcję wskaźnika i same w sobie nie nadają się do kupna lub sprzedaży. Możesz natomiast zainwestować w instrumenty odzwierciedlające zachowania indeksów, takie jak fundusze inwestycyjne w indeksy giełdowe.

Najłatwiejszy sposób inwestowania na podstawie indeksów to zakup instrumentów odzwierciedlających ich zachowanie. Mowa tu o funduszach inwestycyjnych typu ETF. W ramach ETF-ów nabywa się akcje firm ujętych w indeksie, na którym bazuje dany fundusz.

Handel indeksami jest również możliwy przy pomocy tzw. instrumentów pochodnych, takich jak:

• kontrakty terminowe na indeksy giełdowe,
• opcje,
• kontrakty na różnice kursowe (CFD).

Jaka jest korzyść inwestowania w instrumenty oparte na indeksach giełdowych? Oto kilka najważniejszych:

• Wygoda – inwestowanie na podstawie indeksów to wygodna strategia. Realizując tylko jedną transakcję, będziesz w stanie otworzyć pozycję na cały zestaw akcji dokładnie wybranych przez ekspertów, bez potrzeby otwierania pojedynczych pozycji.

Na przykład, jeśli interesują Cię amerykańskie akcje „blue chip”, ale nie za bardzo wiesz, które wybrać, zakup SPDR Dow Jones Industrial Average ETF Trust bazującego na takim indeksie jak Dow Jones Industrial Average (DJIA) da Ci dostęp do aż 30 spółek tego rodzaju, od McDonald’s po JP Morgan.

• Dywersyfikacja – instrumenty ujęte w danym indeksie są odpowiednio zdywersyfikowane, co może pomóc w zmniejszeniu ryzyka Twojego portfela. Nawet jeśli część znajdujących się w nim spółek straci na wartości, cena innych może wzrosnąć, co poprawi Twój całkowity zwrot netto.
• Niższe koszty transakcyjne – inwestowanie w aktywa oparte o indeksy jest zwykle tańsze niż inwestowanie w pojedyncze akcje. Zmniejszają się koszty transakcyjne i koszty zarządzania. Co więcej, te instrumenty są znacznie mniej wymagające czasowo: nie musisz wciąż śledzić, co dzieje się z poszczególnymi instrumentami.
• Dostępność – różnice czasowe między krajami dają szeroki wybór godzin, w jakich możliwy jest handel indeksami. Godziny otwarcia rynku mogą się jednak różnić w zależności od używanej przez Ciebie platformy tradingowej.
• Obraz sytuacji na rynku – indeksy giełdowe są dobrym odzwierciedleniem aktualnego stanu rynku lub sektora gospodarki. Posiadając np. indeks firm technologicznych, dużo łatwiej będzie Ci śledzić i osiągnąć zysk przy rozwoju branży IT, niż jeśli miałbyś samodzielnie wybierać konkretne spółki.

• Możliwość zwiększenia zwrotu przy użyciu dźwigni – mechanizm dźwigni (ang. leverage) to szansa, aby uzyskać wysoki zwrot przy niskim kapitale własnym. Nie zapomnij jednak, że używając go, możesz również ponieść odpowiednio wysokie straty.
• Możliwość handlu pożyczonymi aktywami – śledzenie indeksów za pośrednictwem CFD, czyli kontraktów na różnice cenowe daje możliwość uczestnictwa w handlu bez konieczności faktycznego posiadania danego instrumentu.

Jakie są najważniejsze indeksy na giełdach światowych?

Oprócz wcześniej wymienionych S&P500, ASX 200, FTSE China A50 i polskiego WIG30, warto, byś poznał również inne popularne indeksy notowane na giełdach całego świata:

• S&P500 – najważniejszy indeks amerykański, który obejmuje 500 notowanych na giełdzie najbardziej wpływowych spółek z ponad 100 sektorów.
• DAX 40 – znany również pod nazwą GER 40. Jest to indeks 40 największych spółek na niemieckiej Giełdzie we Frankfurcie. Uważa się go za indeks mierzący stan gospodarki europejskiej.
• FTSE 100 – nieformalnie nazywany „footsie”. Ten indeks da Ci dostęp do 100 najważniejszych spółek brytyjskich notowanych na giełdzie londyńskiej. Jego bazową walutą jest funt.
• NASDAQ 100 – ten indeks śledzi zachowanie 100 najpopularniejszych spółek na amerykańskiej giełdzie NASDAQ. Koncentruje się głównie na firmach z branży technologicznej.
• Nikkei 225 – jest to najważniejszy indeks na giełdzie w Tokio. Zawiera spółki aż 225 znanych firm japońskich (np. Cannon, Honda, Citizen Watch i Fuji), jest zatem łatwym sposobem, aby zainwestować na rynku azjatyckim.
• WIG20 – główny polski indeks giełdowy notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Składa się z 20 największych i najbardziej płynnych spółek notowanych na GPW. Znajdziesz tu między innymi akcje KGHM Polska Miedź, PKN Orlen i  PKO Bank Polski.

Co wpływa na cenę indeksów giełdowych?

Głównym czynnikiem wpływającym na notowania indeksów jest wartość aktywów, jakie zawiera. Jeśli cena akcji ujętych w danym indeksie wzrośnie, wzrośnie również wartość całego indeksu.

Boisz się, co się stanie z Twoim aktywem, jeśli cena akcji jednej ze spółek drastycznie spadnie? Nie martw się. Biorąc pod uwagę liczbę różnych akcji ujętych w danym indeksie, nawet duża zmiana w cenie jednej z nich zazwyczaj nie wpłynie znacząco na wartość całego indeksu.

Innym czynnikiem wpływającym na to, jak zachowuje się cena indeksów, są nastroje inwestycyjne na rynku. Te z kolei kształtują się na podstawie głównych wskaźników makroekonomicznych, takich jak stopa procentowa, inflacja czy stopa bezrobocia, jak również wydarzenia polityczne i gospodarcze na skalę krajową czy międzynarodową.

„Regularnie inwestując w fundusze indeksowe, nic niewiedzący inwestor może przebić wyniki większości inwestorów profesjonalnych”

Warren Buffet

Jak zacząć inwestować w indeksy giełdowe?

Najłatwiejszy sposób, aby zacząć inwestować w indeksy, jaki poleca się początkującym inwestorom, to wspomniane już wcześniej kontrakty na różnice cenowe lub ETF-y. Wystarczy, że otworzysz rachunek w wybranym biurze maklerskim lub na platformie inwestycyjnej i gotowe – możesz zacząć inwestować!

Gdy zaczniesz handlować aktywami opartymi na indeksach giełdowych, zauważysz na pewno, że w niektórych porach dnia ich cena cechuje się większą zmiennością. Dzieje się tak zwłaszcza w godzinach otwarcia i zamknięcia giełdy.

Inne instrumenty oparte na indeksach, takie jak opcje i kontrakty terminowe, wymagają nieco więcej wiedzy. Możesz zainteresować się nimi, gdy już zdobędziesz więcej doświadczenia.

Z jakim ryzykiem są związane indeksy giełdowe?

Ogólnie rzecz biorąc, aktywa oparte na indeksach są uważane za jeden z najbezpieczniejszych instrumentów inwestycyjnych, głównie ze względu na swój potencjał dywersyfikacji ryzyka. Nie oznacza to jednak, że są w stu procentach bezpieczne – inwestowanie na giełdzie nigdy nie daje takiej gwarancji.

Podstawowe ryzyko związane z indeksami wynika z możliwości, że rynek poruszy się w przeciwnym kierunku, niż przewidywałeś. Inwestując w ETF-y skupiające się na konkretnych grupach akcji, musisz również wziąć pod uwagę ryzyko branżowe (np. kryzys w sektorze finansowym) i ryzyko gospodarcze dla danego kraju (np. recesja).

Jeśli do handlu opartego na indeksach używasz kontraktów (CFD) i dźwigni, pamiętaj, że Twoje potencjalne straty mogą być odpowiednio wyższe. W niektórych sytuacjach mogą one przewyższyć nawet wysokość Twojego kapitału wejściowego. W takich sytuacjach łatwo poddać się emocjom – wyprzedawanie swoich aktywów w panice to najgorsze, co możesz zrobić!

Podsumowanie

Decydując się na inwestowanie w instrumenty bazujące na indeksach giełdowych, bądź przygotowany na to, że Twoją główną strategią będzie śledzenie ruchów na rynku, a nie próba wygrania z nim. Taka pasywna metoda zabierze Ci znacznie mniej czasu niż gdybyś kupował akcje indywidualnych spółek i każdą z nich musiał śledzić z osobna. 

Oparcie inwestycji na indeksach to również szansa, aby w łatwy sposób zdywersyfikować swój portfel, ograniczyć ryzyko a także zmniejszyć swoje koszty giełdowe.

Odwiedź Akademię eToro po więcej informacji o indeksach giełdowych i ich rodzajach.

Quiz

Najczęściej zadawane pytania

Jak się oblicza indeksy giełdowe?

Istnieją dwa podejścia do obliczania indeksów. Pierwszy zakłada, że wszystkie spółki w danym indeksie powinny mieć taką samą wartość wagową, a drugi – że ich wartość wagowa powinna być uzależniona od ceny jej akcji. Największe indeksy światowe stosują to drugie podejście, co oznacza, że im większa jest wartość rynkowa danej spółki, tym większy jest jej udział w indeksie. Zmiana ceny akcji takiej spółki ma zatem odpowiednio większy wpływ na cenę całego indeksu niż w przypadku spółek o mniejszej wartości. O indeksach działających na tej zasadzie mówi się, że są ważone kapitalizacją.

Skąd wiedzieć jaki indeks jest dla mnie najbardziej odpowiedni?

To, jaki indeks giełdowy będzie dla Ciebie najlepszą opcją, zależy od indywidualnych czynników, takich jak cele inwestycyjne, czas inwestycji, tolerancja ryzyka, obszar geograficzny czy branże, jakimi się interesujesz. Nie zapomnij również przeanalizować, jak zachowywały się wybrane indeksy w przeszłości, płynności ujętych w nich spółek, a także ich dostępności na rynku.

Czy powinienem traktować instrumenty oparte na indeksach giełdowych jako długoterminową inwestycję, czy przeznaczyć je na handel?

Oba podejścia mają swoje plusy i minusy. Strategia długoterminowa daje większą szansę na odrobienie chwilowych strat, ale z drugiej strony może Cię pozbawić dobrych szans na sprzedaż lub kupno. Krótkoterminowy trading indeksami to z kolei sposób, aby zarobić na różnicach cenowych z danego momentu, ale wymaga solidnej analizy technicznej, zdolności do szybkiego reagowania na zmiany rynkowe i monitorowania bieżących informacji.