Podstawy kontraktów
CFD

Niniejszy artykuł w prosty i przejrzysty sposób wyjaśnia podstawy handlu kontraktami CFD i podaje m.in.: czym są kontrakty CFD, jak działają oraz jakie korzyści oferują. Oprócz tego, pokazujemy przykłady, które obrazują różne aspekty związane z handlem kontraktami CFD, tak, aby pomóc Ci zrozumieć, w jaki sposób kontrakty CFD mogą uzupełnić Twój portfel inwestycyjny.

---

Kontrakty CFD należą do bardziej zaawansowanych instrumentów handlowych, jednak są chętnie wykorzystywane przez inwestorów, bo oferują szereg zalet, w tym mogą służyć do zróżnicowania portfela inwestycyjnego i niwelowania ryzyka. Handel nimi nie musi być trudny, ale wymaga poznania i zrozumienia podstaw, szczególnie przez nowych inwestorów.

Poniżej przedstawiamy najważniejsze informacje pozwalające zapoznać się z tym instrumentem.

Definicja kontraktów CFD

Kontrakty CFD to rodzaj instrumentu handlowego, który daje możliwość ekspozycji na różne rynki finansowe. Sam termin (CFD) jest skrótem od zwrotu „Contract For Difference”, czyli „kontrakt na różnicę kursową”.

Kontrakt na różnicę kursową to umowa pomiędzy dwoma stronami, która ma na celu rozliczenie zmiany wartości danego aktywa pomiędzy dwoma punktami w czasie: otwarciem transakcji i jej zamknięciem.

Kiedy handlujesz CFD, jesteś jedną stroną transakcji (inwestorem), a Twoim bezpośrednim kontrahentem jest dostawca CFD, czyli wystawiający kontrakt. Kontrakt CFD to rodzaj umowy między Tobą a dostawcą na zapłatę różnicy cenowej między ceną zakupu aktywa z kontraktu w momencie zakupu/sprzedaży a ceną z kontraktu.

Jak działają kontrakty CFD?

Ponieważ CFD jest umową o rozliczenie zmiany wartości aktywów, aktywa te nie muszą należeć do inwestora, a zatem nie zmieniają w rzeczywistości właściciela. Inwestor spekuluje tylko co do ceny danego instrumentu i może postawić na wzrost tej ceny – wtedy dokonuje zakupu, otwierając długą pozycję lub na spadek – wtedy dokonuje sprzedaży, otwierając krótką pozycję. 

Najlepszym sposobem zobrazowania tego, jak działają CFD, jest przyjrzenie się przykładom.

„Odnoszący sukcesy trader jest racjonalny, analityczny, zdolny do kontrolowania emocji, praktyczny i nastawiony na zysk.”

– Monroe Trout

Przykład 1: Zajęcie długiej pozycji z CFD na akcje

Załóżmy, że uważasz, że wartość Coca-Coli ma duże szanse na wzrost w najbliższej przyszłości. Jednym ze sposobów, w jaki możesz wykorzystać tę obserwację jest zakup rzeczywistych akcji firmy, ale zamiast tego decydujesz się na zakup CFD na akcje Coca-Coli.

Sprawdzasz cenę u swojego dostawcy CFD i cena kupna/sprzedaży na rynku wynosi 64,2964,50. Decydujesz się na zakup 100 akcji za pomocą zlecenia „At Market“. Oznacza to, że kupujesz 100 akcji po aktualnej cenie ofertowej 64,50$.

Zakup rzeczywistych akcji Coca-Coli po cenie 64,50$ kosztowałby Cię 6450$ (100×64,50$). Byłaby to Twoja inwestycja w akcje.

Przy handlu kontraktami CFD, transakcja jest lewarowana, co oznacza, że trzeba zdeponować tylko część wartości aktywów bazowych.

Handlując CFD na platformach, możliwy jest wybór dźwigni. Dzięki temu, możesz zdecydować się na taką, która najlepiej odpowiada Twojemu podejściu do ryzyka. Przykładowo na platformie eToro możesz wybrać dźwignię x2 (CFD na kryptowaluty) lub x5 (CFD na akcje i ETF).

Załóżmy, że wybierzesz dźwignię x5. Oznacza to, że wartość aktywa, które chcesz zakupić przy użyciu CFD jest 5x wyższa, niż depozyt, który musisz złożyć. Innymi słowy, musisz wpłacić tylko 20% wartości aktywa.

Ustaliliśmy, że wartość aktywów bazowych wynosi 6 450$.

6 450$ x 20% = 1 290$.

Dzięki użyciu kontraktów CFD, aby móc handlować akcjami o wartości 6 450$, na rachunku handlowym trzeba zdeponować 1 290$.

Scenariusz 1: Cena akcji Coca-Coli rośnie

Załóżmy, że w ciągu kilku następnych tygodni cena akcji Coca-Coli wzrasta zgodnie z Twoimi oczekiwaniami. Kiedy widzisz, że cena znajduje się na poziomie 67,40/67,52, postanawiasz zrealizować swój zysk poprzez sprzedaż. Innymi słowy, gdy akcje osiągają zadowalający Cię poziom, to może być dobry moment, aby zamknąć pozycję. Sprzedajesz 100 akcji po cenie rynkowej 67,40$.

Transakcja została otwarta po cenie 64,50$, a zamknięta przy sprzedaży po 67,40$. Różnica pomiędzy ceną otwarcia a sprzedaży jest Twoim bazowym zyskiem z inwestycji. Oznacza to osiągnięcie zysku w wysokości 2,90$ za każdą akcję w Twoim obrocie. Posiadanie 100 akcji, oznacza podstawowy zysk z transakcji w wysokości 290$ (100 akcji x 2,90$/akcję). 

Aby obliczyć swój rzeczywisty zysk, musimy również wziąć pod uwagę koszty transakcyjne. Powiedzieliśmy, że kiedy handlujesz z dźwignią, wkładasz tylko część wartości aktywów. W parze z tym idzie koszt finansowania — podobny do opłaty za odsetki — który jest pobierany każdego dnia, gdy trzymasz pozycję w swoim portfelu.

 Powiedzmy, że trzymałeś pozycję przez 15 dni ze średnim kosztem 1,80$ za dobę, co daje całkowity koszt finansowania w wysokości 27$ za trzymanie pozycji. A zatem:

Zysk z inwestycji: 290$

Koszt finansowania: 27$

Całkowity zysk: 263$

Scenariusz 2: Cena akcji Coca-Coli spada

Nie każda transakcja okaże się sukcesem! Załóżmy, że cena akcji Coca-Coli spada w tygodniach następujących po Twojej transakcji. Kiedy cena jest na poziomie 62,20/62,40, postanawiasz uciąć swoje straty. Sprzedajesz 100 akcji po cenie bid 62,20$, aby zamknąć swoją pozycję.

Transakcja CFD została otwarta po cenie zakupu 64,50$ i zamknięta po cenie sprzedaży 62,20$. Gdy cena sprzedaży jest niższa niż cena otwarcia, oznacza to dla inwestora stratę. W omawianym przypadku w wysokości 2,30$ na akcję, co przy zakupie 100 akcji daje podstawową stratę handlową w wysokości 230$ (100 akcji x 2,30$/akcję). 

Twoja całkowita strata będzie również obarczona kosztami utrzymania pozycji. Powiedzmy, że trzymałeś pozycję przez 10 dni ze średnim kosztem 1,80$ za dobę, co daje całkowity koszt finansowania w wysokości 18$ za trzymanie pozycji. A zatem:

Strata z inwestycji: $230

Koszt finansowania: $18

Całkowita strata: 248$

Przykład 2: Zajęcie krótkiej pozycji z CFD na akcje

Załóżmy, że obserwujesz spadek ceny akcji Tesli i oczekujesz, że ten trend cenowy będzie kontynuowany. Przy przewidywanym utrzymującym się trendzie spadkowym, możesz rozważyć zamknięcie pozycji. Decydujesz się na krótką sprzedaż z CFD na akcje, chcąc skorzystać z dalszych spadków ceny akcji.

Cena kupna/sprzedaży na rynku wynosi 162,50/163,02. Decydujesz się sprzedać 20 akcji po cenie rynkowej 162,50$.

Podczas krótkich transakcji CFD platformy takie jak eToro, dają możliwość handlu bez dźwigni i postawienia całej wartości aktywów bazowych na podstawie Twojego poziomu otwarcia. Jeśli jednak chcesz zwiększyć swoją ekspozycję tylko za pewną część swojego kapitału, możesz skorzystać z dźwigni. 

Załóżmy, że decydujesz się na dźwignię x5.

Wartość aktywów bazowych wynosi 162,50$/akcję x 20 akcji = 3250$.

Potrzebujesz tylko 20% tej wartości jako depozyt zabezpieczający, tj. 3250$ x 20% = 650$.

Scenariusz 1: Cena akcji Tesli spada

Twoje przewidywania okazują się prawidłowe i kilka dni później decydujesz się na realizację zysku, gdy rynek notuje akcje Tesli na poziomie 154,78/155,30. Odkupujesz 20 akcji po cenie ofertowej 155,30$, aby w pełni zamknąć swoją transakcję CFD.

Cena otwarcia: 162,50$

Cena zamknięcia: 155,30$

Różnica: 7,20$

Podstawowy zysk z inwestycji wynosi: 7,20$/akcję  x 20 akcji = 144 $

Twój całkowity zysk musiałby uwzględniać również koszt utrzymania pozycji. Powiedzmy, że koszt utrzymania pozycji przez pięć dni to średnio 0,60$ za dobę, co daje łącznie 3$.

Zysk z inwestycji: 144$

Koszt finansowania: 3$

Całkowity zysk: 141$

Scenariusz 2: Cena akcji Tesli rośnie

Cena akcji Tesli zaczyna rosnąć w stosunku do ceny, po której zostały przez Ciebie sprzedane. Wzrost ceny tych akcji nie jest korzystny dla Twojej potencjalnej transakcji zakupu. Postanawiasz ograniczyć straty i odkupić 20 akcji Tesli, kiedy cena rynkowa wynosi 169,58/170,10, aby zamknąć swoją pozycję.

Cena otwarcia: 162,50$

Cena zamknięcia: 170,10$

Różnica: -7,60$

Poniesiona strata wynosi 7,60$/akcję x 20 akcji = 152$

Twoja całkowita strata musiałaby uwzględniać również opłaty za utrzymanie transakcji. Powiedzmy, że koszt utrzymania pozycji przez dziesięć dni to średnio 0,60$ za dobę, co daje łącznie 6$.

Strata z inwestycji: 152$

Koszt finansowania: 6$

Całkowita strata: 158$

Czym możesz handlować używając CFD?

Kontrakty CFD są często używane do handlu cenami akcji, ale nie są one wcale ograniczone tylko do jednego rynku. W rzeczywistości przy użyciu CFD można handlować na wielu rynkach za pośrednictwem nawet tylko jednego dostawcy.

Handel CFD może obejmować:

• Kursy walut (innymi słowy Forex), takie jak EURUSD, GBPUSD i USDJPY
• Indeksy giełdowe, takie jak UK100, DJ30 i NSDQ100
• Ceny towarów, takich jak ropa, złoto i gaz ziemny
• Fundusze ETF, takie jak SPDR i QQQ
• Kryptowaluty

Zalety handlu CFD

Handel CFD oferuje szereg korzyści, które mogą uczynić ten instrument bardziej atrakcyjnym w stosunku do konwencjonalnych form inwestowania. Do zalet inwestycji z udziałem CFD należą:

Elastyczna sprzedaż długa i krótka

Handel CFD umożliwia sprzedaż krótką jak i zakup, czyli przyjmowanie pozycji długich. Jak już wspomniano, inwestor CFD nie musi być rzeczywistym właścicielem aktywa (np. akcji w spółce), aby nim handlować, co daje możliwość elastycznego zbywania instrumentu (krótka sprzedaż) przy spadających rynkach i nabywania go (pozycja długa), gdy cena rośnie. 

Wiele możliwości

Przy pomocy CFD możesz handlować na różnych rynkach i używając różnych instrumentów. Niektóre domy maklerskie i platformy, jak np. eToro, umożliwiają takie transakcje na jednym rachunku handlowym. Ponadto można wybrać kilku brokerów CFD lub tylko jednego i też mieć dostęp do wielu możliwości.

Dźwignia

Jak widzieliśmy na powyższych przykładach, jedną z zalet CFD jest to, że często nie trzeba wnosić pełnej wartości inwestycji bazowej. Oznacza to, że możesz zająć pozycję o większej wartości niż suma, którą wpłacasz jako depozyt zabezpieczający. Dodatkowo możesz wybrać wysokość dźwigni odpowiednią do Twojego profilu ryzyka.

„Inwestowanie pieniędzy to proces angażowania zasobów w sposób strategiczny, tak by osiągnąć określony cel.”

– Alan Gotthardt

Zabezpieczenie

Ponieważ CFD dają możliwość krótkiej sprzedaży, są metodą zabezpieczenia istniejącej już pozycji, której nie chcesz likwidować, a masz obawy co do  krótkoterminowych wyników. Możesz wtedy przyjąć krótką pozycję za pomocą CFD i tymczasowo zmniejszyć swoją ekspozycję na ruchy cenowe tych akcji.

A co z opłatami i podatkiem?

Dochody z kontraktów CFD mogą wiązać się z obowiązkiem rozliczenia podatku z inwestycji. Opłaty skarbowe i podatki zależne są od kraju inwestora i dostawcy CFD. 

W Polsce podatki od kontraktów CFD są naliczane w formie podatku od zysków kapitałowych. Ale już na przykład inaczej prawo względem CFD wygląda na wyspach. Jako rezydent Wielkiej Brytanii, kontrakty CFD są wolne od opłaty skarbowej lub podatku SDRT (Stamp Duty Reserve Tax)*.

Podsumowanie

Kontrakty CFD są użytecznym narzędziem, które zarówno inwestorzy detaliczni jak i profesjonalni wykorzystują do uzyskania wygodnej ekspozycji na różne rynki, w tym akcje, indeksy giełdowe, waluty i towary. Zalety takie jak dźwignia finansowa i możliwość zawierania elastycznych transakcji oznaczają, że CFD stanowią alternatywę i uzupełnienie dla konwencjonalnych form inwestowania.

Ten artykuł jest pierwszym z serii pięciu artykułów kursu dotyczącego edukacji tradingowej wykraczającej poza podstawowe umiejętności. Następna część w serii nosi tytuł: „Wykorzystanie zleceń do ułatwienia handlu”. 

Jeśli chcesz wypróbować handel CFD na rzeczywistych cenach rynkowych, ale bez ryzykowania swoich pieniędzy, możesz skorzystać z konta demo na eToro. Pozwala ono praktykować handel przy użyciu kontraktów CFD używając wirtualnych środków.

Quiz

Najczęściej zadawane pytania

Jak zarządzać ryzykiem podczas handlu kontraktami CFD?

W handlu kontraktami CFD istnieje kilka kluczowych zasad zarządzania ryzykiem. Zaleca się ustalić maksymalną stratę, jaką jesteś gotów ponieść i korzystania z narzędzi stop loss, aby zabezpieczyć się przed większymi stratami. Należy odpowiednio dobrać wielkość pozycji, unikając zbyt dużej ekspozycji na jedną transakcję, a także dywersyfikować swój portfel. Trzeba pamiętać, że inwestowanie zawsze wiąże się z ryzykiem, dlatego zaleca się inwestowanie tylko tych środków, na których stratę możesz sobie pozwolić.

Co się dzieje z dywidendą, jeśli kupię CFD na akcje?

Jeśli kupisz CFD na akcje, to w przypadku, gdy dana akcja wypłaca dywidendę, wartość dywidendy zostanie skorygowana na Twoim koncie. Stanie się tak pod warunkiem, że utrzymujesz długą pozycję CFD na tę akcję otwartą w dniu wypłaty dywidendy. Jeśli posiadasz pozycję sprzedaży, korekta będzie na minus. Należy także uwzględnić, tzw. ex-dividend date, czyli dzień, w którym akcjonariusz staje się uprawniony do dywidendy. Zakup akcji po tym dniu bowiem, uprawnia do dywidendy, ale sprzedającego.

Co się dzieje z dywidendą, jeśli posiadam krótką pozycję CFD?

Jeśli posiadasz krótką pozycję CFD na akcję i akcja wypłaca dywidendę, wartość dywidendy zostanie odjęta od Twojego konta. To dlatego, że w przypadku krótkiej pozycji CFD, jesteś zobowiązany do zwrócenia instrumentu bazowego (w tym przypadku akcji) w momencie zamknięcia pozycji. Przy wypłacie dywidendy przez emitenta akcji, jej cena na rynku jest skorygowana o wartość dywidendy, co wpływa na Twoje saldo. W rezultacie, jeśli utrzymujesz krótką pozycję CFD na akcję po dacie ex-dividend, od wartości Twojego konta zostanie odjęta wartość dywidendy, aby uwzględnić stratę, jaką ponosisz w związku z nieotrzymaniem dywidendy.