NAJWIĘKSZE GIEŁDY
NA ŚWIECIE

Zastanawiasz się, czym właściwie jest giełda papierów wartościowych (znana również pod skrótem GPW), i jak ją zdefiniować? Nie jesteś pewien, czy giełdy różnych państw działają na takich samych zasadach? Wyjaśniamy wszystko, co początkujący inwestor powinien wiedzieć o rynku giełdowym i przedstawiamy najważniejsze giełdy na świecie.

---

Czym jest giełda papierów wartościowych?

Giełda to uregulowany i kierujący się określonymi zasadami rynek, który umożliwia kupno i sprzedaż rozmaitych instrumentów finansowych. Jednym z najpopularniejszych aktywów, jakie można na niej kupić, są akcje spółek notowanych na giełdzie, należących do kategorii tzw. spółek S.A., czyli „spółek akcyjnych”.

Wśród innych popularnych aktywów sprzedawanych i kupowanych na rynku giełdowym znajdują się również:

• obligacje,
• surowce,
• waluty,
• kryptowaluty,
• fundusze ETF,
• opcje.

Zastanawiasz się, dlaczego inwestorzy wybierają giełdę jako platformę wymiany finansowej? Głównym powodem jest to, że jest to rynek ustrukturyzowany, o jasnych zasadach, na którym cena danego aktywa kształtuje się na podstawie popytu i podaży. Działalność giełdy jest monitorowana przez odpowiednie organy, co zapewnia bezpieczeństwo i uczciwość.

Co więcej, wymiana giełdowa nie wymaga fizycznego posiadania ani przekazania instrumentów finansowych, którymi się handluje, co dodatkowo ułatwia sprzedaż i kupno.

Czy polska spółka musi sprzedawać swoje akcje na Warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych? Nie ma takiego obowiązku. Firmy mogą wybrać giełdę, na której chcą być notowane w zależności od tego, gdzie ich zdaniem spotkają się z największym popytem. Na przykład, na polskiej GPW jest zarejestrowanych kilkadziesiąt spółek zagranicznych.

Jak działają giełdy papierów wartościowych?

Jak już wspominaliśmy, jedną z podstawowych zalet giełdy papierów wartościowych jest to, że jej działanie podlega jasno sprecyzowanym zasadom, które chronią zaangażowane podmioty przed spekulacją i próbami oszustwa oraz dają gwarancję uczciwej wymiany handlowej.

Aby dana spółka akcyjna została przyjęta na giełdę, musi spełnić jej wymogi. Te oczywiście mogą różnić się w zależności od państwa, niemniej jednak pewne podstawowe kryteria są zawsze takie same i dotyczą:

• pełnej transparencji danych finansowych,
• odpowiednio wysokiej kapitalizacji,
• poziomu płynności akcji,
• odpowiedniego sposobu raportowania i ochrony inwestorów,
• spełnienia wymaganych standardów korporacyjnych w takich kwestiach jak zrównoważony rozwój, odpowiedzialność społeczna, zarządzanie jakością czy względy ekologiczne.

Czy inwestorzy giełdowi też muszą spełniać jakieś wymogi? Jak najbardziej! Dotyczą one takich kwestii, jak na przykład wiek, wkład minimalny, konieczność przedstawienia dokumentów potwierdzających tożsamość, założenie konta maklerskiego i wypełnienie odpowiednich formularzy.

Do przepisów i wymogów giełdy papierów wartościowych muszą się również dostosować działający na niej pośrednicy, czyli brokerzy – zarówno indywidualni, jak i działający w zorganizowanych domach maklerskich.

Doznasz recesji i upadków na giełdzie. Jeśli nie rozumiesz, że to się wydarzy, to znaczy, że nie jesteś gotowy, nie poradzisz sobie dobrze na rynkach.

Peter Lynch

Giełda papierów wartościowych działa głównie jako wtórny rynek kapitałowy. Oznacza to, że handel na niej dotyczy już istniejących instrumentów finansowych, a jego stronami (kupującym i sprzedającym) są inwestorzy.

Dla porównania, o rynku pierwotnym mówi się w kontekście zakupu nowo wydanych aktywów bezpośrednio od ich emitenta. Do takiej wymiany dochodzi w trakcie tzw. pierwszej oferty publicznej (ang. Initial Public Offer, w skrócie IPO), kiedy to spółka oferuje zainteresowanym inwestorom swoje akcje, zanim nastąpi jej debiut na giełdzie.

Jakie są najpopularniejsze giełdy na świecie

Zanim dana spółka dokona swojego debiutu giełdowego, musi oczywiście zdecydować, na jakiej giełdzie chce, aby były sprzedawane jej akcje. Jak łatwo się domyślić, wybierze najlepszą dla swoich indywidualnych potrzeb, czyli taką, która oferuje największe prawdopodobieństwo łatwej i szybkiej sprzedaży za jak najwyższą cenę.

Co, jeśli wybrana giełda nie spełni tych oczekiwań, a zainteresowanie akcjami jest mniejsze, niż się spodziewano? Spółki mogą wtedy zmienić giełdę, na której są notowane lub wejść na drugą giełdę w tym samym czasie.

W takiej sytuacji mamy do czynienia z tzw. podwójnym notowaniem (ang. dual listing). Na przykład, wybrana spółka z branży technologicznej – niezależnie od tego, skąd pochodzi – może uznać, że oprócz lokalnej giełdy z korzyścią przyjdzie umieszczenie swoich akcji również na rynku NASDAQ specjalizującym się w wymianie akcji właśnie tego rodzaju spółek.

Dodatkową korzyścią z podwójnego notowania jest przedłużenie godzin handlu spowodowane różnicami czasowymi między różnymi giełdami. Na przykład, kiedy giełda warszawska kończy swoją sesję (17:00) giełdy amerykańskie są nadal otwarte i możesz na nich kupować i sprzedawać. Azjatycki rynek giełdowy to z kolei dobra alternatywa dla nocnych traderów.  

Jako początkujący inwestor na pewno chcesz wiedzieć, które giełdy cieszą się największą popularnością i uznaniem na świecie. Przedstawiamy Ci zatem listę  11 największych rynków giełdowych.

Giełda Nowojorska (NYSE)

Jak pewnie wiesz, ma Giełda Nowojorska siedzibę na słynnej ulicy Wall Street, a jej symbolem jest byk, przed którym ustawiają się kolejki turystów. Założona pod koniec XVIII wieku, giełda nowojorska jest jedną z najstarszych i najbardziej prestiżowych na świecie.

Są na niej notowane takie znane spółki, jak Apple, Amazon, Microsoft, Coca-Cola i inne międzynarodowe korporacje zgrupowane na przykład w indeksie S&P 500 i Dow Jones.

Nigdy nie polegaj na pojedynczym dochodzie. Inwestuj w siebie z zamiarem stworzenia drugiego źródła, potem trzeciego, potem czwartego.

Warren Buffet

NYSE to obecnie największa giełda na świecie, zarówno pod względem kapitalizacji (czyli wartości notowanych na niej spółek), jak i liczby dziennych transakcji. Być może zaciekawi Cię również fakt, że na Giełdzie Nowojorskiej można nabyć akcje popularnych spółek SPAC tworzonych w celu przejęcia firm chcących wejść na amerykańską giełdę.

NASDAQ

W porównaniu z giełdą nowojorską, NASDAQ jest rynkiem znacznie młodszym (1971 rok), ale równie imponującym. Jest to pierwsza na świecie giełda elektroniczna, a wprowadzone przez nią techniki handlu automatycznego całkowicie zrewolucjonizowały świat inwestycji.

NASDAQ specjalizuje się w przedsiębiorstwach należących do nowoczesnych i postępowych branż, takich jak informatyka, telekomunikacja czy biotechnologia. Notowane na niej spółki są pogrupowane w 3 głównych indeksach:

• NASDAQ Global Select Market – światowe korporacje, których akcje wykazują się największą płynnością i najwyższą ceną. Znajdziesz tu akcje takich spółek, jak Tesla, Meta Platforms, NVIDIA czy znana ze szczepionek przeciw COVID-19 Moderna.
• NASDAQ Global Market – przedsiębiorstwa średniej wielkości, które nie spełniają wszystkich wymagań, aby znaleźć się w grupie Select. Wśród notowanych spółek znajdują się na przykład: The Trade Desk, Symbotic i MongoDB.
• NASDAQ Capital Market – niewielkie spółki, często startupy o interesującym potencjale rozwojowym (np. SYLA Technologies, Cerevel Therapeutics czy FAT Brands).

Giełda Londyńska (LSE)

Słynna London Stock Exchange to – tuż po giełdzie Euronext Amsterdam – najstarsza giełda na świecie, działająca od początków XIX wieku. Jest ona mocno zdywersyfikowana tematycznie, a notowane na niej spółki pochodzą z wielu różnych branż gospodarki.

Na Giełdzie Londyńskiej notowanych jest ponad 2000 spółek. Obok akcji giganta naftowo-gazowego Shell możesz tu kupić na przykład udziały w HSBC Holdings – firmie świadczącej usługi bankowe, Unilever – znanej marki z branży dóbr konsumpcyjnych, czy Pearson – spółki oferującej produkty i usługi edukacyjne.

Pod względem wielkości giełda londyńska znajduje się wprawdzie dopiero na dziewiątym miejscu, cieszy się jednak niezwykłą popularnością wśród inwestorów i spółek, po części ze względu na swój alternatywny rynek AIM (Alternative Investment Market). Dzięki uproszczonym wymogom i dużej elastyczności to głównie tutaj notowane są średnie firmy oraz niewielkie startupy.

Japońska giełda w Tokio (TSE)

Utworzona w 1878 roku jako Tokyo Kabushiki Torihikijo, giełda w Tokio zajmuje piąte miejsce w światowym rankingu pod względem kapitalizacji. Wśród notowanych na niej spółek znajdują się znane japońskie korporacje (np. Toyota, Honda, Mitsubishi, Sony), oraz ważne spółki zagraniczne (McDonalds, Nestlé, Samsung, czy Airbus).

Giełda w Tokio (nazywana w skrócie „Tosho”) jest jedną z najbardziej zaawansowanych technologicznie, a jej system handlu elektronicznego „Arrowhead” pozwala na szybką, sprawną i niemal bezawaryjną wymianę akcji zgrupowanych w najważniejszych japońskich indeksach (np. w indeksie Nikkei 225).

Europejska Giełda Euronext (ENX) 

Euronext to największa giełda papierów wartościowych w Europie, która swoim zasięgiem obejmuje kilka różnych krajów. Powstała w 2000 roku z połączenia giełdy amsterdamskiej, brukselskiej i paryskiej, do których później dołączyła również giełda lizbońska, dublińska i z Oslo.

Pod koniec 2022 roku na giełdzie Euronext notowanych było około 1930 spółek o łącznej kapitalizacji około 6,3 bilionów euro. Najważniejsze z nich znalazły swoje miejsce w kluczowych indeksach tej giełdy, a konkretnie:

• w amsterdamskim AEX (np. Royal Dutch Shell, ING Group czy Heineken),
• w paryskim CAC 40 (np. L’Oréal, Air Liquide czy Danone),
• w brukselskim BEL 20 (np. Solvay, Umicore czy Proximus),
• w lizbońskim PSI 20 (np. NOS SPGS, Sonae czy Jerónimo Martins),
• w dublińskim ISEQ Overall (np. Ryanair Holdings, Kerry Group czy Bank of Ireland Group).

Giełda w Hongkongu (HKSE)

Hong Kong Stock Exchange to, obok giełdy japońskiej i chińskiej giełdy w Shenzhen, największy uregulowany rynek papierów wartościowych na dalekim wschodzie. Jeśli interesują Cię akcje China Mobile, Alibaba, Xiaomi czy innej spółki z indeksu Hong Kong 50, koniecznie przyjrzyj się tej giełdzie.

Giełda Hongkońska działa od 1891 roku, kiedy wyspa znajdowała się jeszcze pod rządami Anglii. Liczba notowanych na niej spółek wzrasta z każdym rokiem  – w 2022 roku można tu było kupić 2597 spółek, przede wszystkim z branży finansowej, budowlanej, technologicznej i energetycznej. 

Jeśli interesuje Cię trading na HKSE pamiętaj, że dzięki różnicy czasu między Polską a Hongkongiem, jest ona otwarta wtedy, gdy nasza warszawska GPW „śpi”.

Giełda Szanghajska (SSE)

Inną ważną giełdą azjatycką dla międzynarodowych inwestorów jest funkcjonująca od 1990 roku giełda w Szanghaju – centrum finansowym Chin – zajmująca trzecie miejsce na świecie pod względem kapitalizacji.

SSE jest związana z dwoma głównymi indeksami: Shanghai Composite (SCI) i Shanghai 50 (SSE 50). Ten ostatni śledzi zachowanie pięćdziesięciu najbardziej renomowanych firm z takich sektorów, jak finanse, bankowość, ubezpieczenia, nieruchomości, technologia, produkcja i dobra konsumenckie.

Aby ułatwić inwestorom zagranicznym wejście na rynek chiński, SSE posiada dwa różne notowania: akcje A w juanach i akcje B w dolarach amerykańskich.

Giełda w Shenzhen (SZSE)

Shenzhen Stock Exchange jest drugą pod względem wielkości giełdą w kontynentalnej części Chin. Jest również jedną z najmłodszych na naszej liście – istnieje dopiero od 1990 roku. Zaledwie 33 lata po swoim założeniu SZSE już plasuje się w pierwszej dziesiątce największych giełd światowych.

Giełda SZSE jest znana z dużej liczby spółek z sektora technologicznego. Jej najważniejsze indeksem jest SZSE Composite. Giełda w Shenzhen dzieli również z giełdą w Szanghaju indeks China A50, na którym znajdziesz takie spółki, jak na przykład Ping An Insurance, Petrochina czy Bank of China.

Jeśli natomiast interesują Cię azjatyckie startupy, zerknij na notowania ChiNext – alternatywnego rynku akcji specjalizującego się w młodych i innowacyjnych przedsiębiorstwach.

Inwestowanie na giełdach chińskich to dla Ciebie szansa wejścia na wschodzące rynki. Pamiętaj jednak o silnej ingerencji rządowej w działanie tamtejszych rynków finansowych.

Giełda australijska (ASX)

Jeśli interesuje Cię inwestowanie w surowce lub technologie, koniecznie zerknij na największą w Australii giełdę z siedzibą w Sydney.

Początki ASX sięgają połowy XIX wieku, a pod koniec 2022 znajdowała się ona na 15 miejscu pod względem łącznej kapitalizacji rynkowej. Wśród notowanych tu spółek możesz znaleźć akcje najważniejszych przedsiębiorstw australijskich, takich jak Commonwealth Bank of Australia, Woolworths Group czy Telstra.

Ciekawostką na temat giełdy australijskiej jest używany przez nią system handlowy CHESS (Clearing House Electronic Sub Register System) bazujący na technologii blockchain i pozwalający na automatyczne zarządzanie rozliczeniami i transferem aktywów.

Giełda w Toronto (TSX)

Działająca od 1861 roku giełda w Toronto to jedno z najlepszych miejsc, żeby kupić lub sprzedać akcje spółek związanych z wydobyciem ropy naftowej i gazu. Ma to oczywiście związek z bogactwami naturalnymi występującymi w tym kraju.

Znajdziesz tu zatem akcje takich przedsiębiorstw jak na przykład: Suncor Energy, Cenovus Energy, Crescent Point Energy, Tourmaline Oil czy Canadian Natural Resources.

Giełda TSX współpracuje z giełdami amerykańskimi w zakresie podwójnych notowań, co ułatwia trading, a także zapewnia notowanym spółkom szerszy dostęp do kapitału.

Głównym indeksem Giełdy w Toronto jest S&P/TSX Composite Index, ujmujący ponad 200 najważniejszych przedsiębiorstw w Kanadzie i należących do rozmaitych sektorów gospodarki.

Giełda Warszawska (GPW)

Nasza rodzima GPW nie jest może zbyt ważna w rankingu światowym, jest to jednak największy rynek instrumentów finansowych w regionie Europy Środkowej i Wschodniej. Całkowita kapitalizacja notowanych na nim spółek sięga niemal 1,3 biliona złotych (dane z 2023 roku).

GPW obejmuje kilka różnych indeksów, z których najważniejszy to WIG20. Śledzi on notowania takich gigantów krajowych, jak PKN Orlen, PKO Bank Polski, KGHM Polska Miedź, PZU, Orange, CCC. Alternatywny rynek giełdy warszawskiej to NewConnect, na którym notowanych jest niemal 360 polskich przedsiębiorstw o mniejszej wielkości. 

Decydując się na inwestycje na giełdach zagranicznych, koniecznie weź pod uwagę ich godziny otwarcia:

Giełda	Godziny rynkowe(GMT)	Godziny rynkowe (czas miejscowy)	Przerwa
Giełda Nowojorska	14:30-21:00	09:30-16:00 (EDT)	Brak
NASDAQ	14:30-21:00	09:30-16:00 (EDT)	Brak
Giełda Londyńska	08:00-16:30	08:00-16:30 (GMT)	12:00-12:02 (GMT)
Giełda w Tokio	00:00-06:00	09:00-15:00 (JST)	11:30-12:30 (JST)
Euronext	08:00-16:30	09:00-17:30 (CEST)	Brak
Giełda w Hongkongu	01:30-08:00	09:30-16:00 (HKT)	12:00-13:00 (HKT)
Giełda Szanghajska	01:30-07:00	09:30-15:00 (CST)	11:30-13:00 (CST)
Giełda Australijska	00:00-06:00	10:00-16:00 (AEDT)	Brak
Giełda w Toronto	14:30-21:00	09:30-16:00 (EDT)	Brak
Giełda Warszawska	08:00-15:5007:00-14:50	09:00-16:50(CET lub CEST)	Brak

Podsumowanie

Rynek giełdowy jest niezwykle konkurencyjny – giełdy światowe zabiegają o nowych inwestorów, bo to przynosi zyski zarówno notowanym na nich spółkom, jak i powiązanym z nimi domom maklerskim.

Korzyści z tego wyciągają oczywiście również inwestorzy, mogący liczyć na ochronę regulacyjną, przejrzystość i uczciwą wymianę instrumentów finansowych, które najlepiej dopasowują się do ich celów inwestycyjnych i tolerancji ryzyka.

Odwiedź Akademię eToro, aby poszerzyć swoją wiedzę o inwestycjach i tradingu na największych giełdach światowych.

Najczęściej Zadawane Pytania

Jakie warunki musi spełnić inwestor z Polski, aby inwestować na giełdach zagranicznych?

Szczegółowe warunki mogą się oczywiście różnić w zależności od giełdy, ale dotyczą głównie potwierdzenia tożsamości, założenia konta i wysokości minimalnej wpłaty. Początkującym inwestorom znacznie łatwiej jest wejść na światowe rynki finansowe za pomocą międzynarodowych platform inwestycyjnych, które często posiadają polską wersję językową lub krajowych domów maklerskich z dostępem do spółek notowanych na zagranicznych giełdach.

Jak zmniejszyć ryzyko inwestowania w startupy?

Według danych Amerykańskiego Biura Statystyki Pracy jedynie 10% startupów odnosi sukces finansowy. Mimo tego, pokusa wysokich zwrotów z wyszukanych „perełek” jest na tyle wysoka, że wielu inwestorów decyduje się na zakup akcji młodych spółek. Inwestycje na alternatywnych rynkach giełdowych już w jakiś sposób zmniejszają Twoje ryzyko – aby akcje danego startupu mogły być na nim notowane, musi on spełnić szereg wymogów. Jeśli mimo tego obawiasz się utraty kapitału, być może warto, abyś zastanowił się nad zainwestowaniem w wybrany fundusz venture capital.

Czy indywidualny inwestor może nabyć akcje spółki przed jej debiutem giełdowym?

Nie zdarza się to zbyt często, ale jest to możliwe. Musisz w tym celu zapisać się na IPO. Aby to zrobić, konieczne jest założenie konta maklerskiego (czyli rachunku inwestycyjnego), zdeponowanie na nim odpowiedniej kwoty i przekazanie swojemu brokerowi informacji na temat tego, ile papierów wartościowych chcesz kupić ramach IPO. Niestety nie ma gwarancji, że wybrana przez Ciebie spółka zainteresuje się Twoją ofertą. W przypadku dużego zainteresowania to ona decyduje, jakich nabywców wybrać.