Rynki wykorzystują zmienność jako miarę tempa zmian cen instrumentów — odzwierciedla ona poziom ryzyka związanego z poszczególnymi instrumentami lub rynkami. Patrząc na zmienność na danym rynku, można zyskać orientację w zakresie poziomu związanego z nim w danym momencie ryzyka, mierzonego nastrojami inwestorów — pozytywnymi bądź negatywnymi. Duże wahania zmienności na rynku odzwierciedlają najczęściej krótko- i średnioterminową niepewność, podczas gdy rynki o niskiej zmienności są postrzegane jako bardziej wiarygodne, stabilne i bezpieczne, a tym samym stwarzające długoterminowe możliwości inwestycyjne. Zmienność ma kluczowe znaczenie dla inwestorów, ponieważ może pomóc im w identyfikacji najważniejszych okazji, a także poziomów cen, przy których warto zaangażować się na rynku oraz opuścić go. Im większa jest zmienność na rynku, tym więcej potencjalnych okazji mogą mieć inwestorzy — zwłaszcza jeśli interesują ich krótsze ramy czasowe lub pozycje krótkie („sprzedaż krótka”).
Ocena zmienności i zrozumienie okazji
Zrozumienie, czym jest zmienność i co oznacza dla rynków, jest niezwykle ważne, jeśli chodzi o podejmowanie trafnych decyzji inwestycyjnych. Uświadomienie sobie, jak i dlaczego zmienność wpływa na rynki, może pomóc nie tylko w znalezieniu nowych okazji, ale też w ochronie obecnych otwartych pozycji i poprawie strategii zarządzania ryzykiem. Jednym z najczęściej stosowanych mierników zmienności rynkowej jest indeks CBOE Volatility Index lub VIX. Ponieważ należy on do najbardziej wiarygodnych wskaźników zmienności rynku, jest wykorzystywany przez inwestorów na całym świecie jako sygnalizator stanu obecnych warunków rynkowych. Obliczany w czasie rzeczywistym indeks zmienności VIX mierzy krótkoterminową zmienność rynkową w oparciu o stosunek wolumenów opcji kupna i sprzedaży na rynku akcji opcji amerykańskich S&P 500. S&P500 jest indeksem wystarczająco szerokim, aby kompleksowo odzwierciedlać ogólne nastawienie inwestorów wobec akcji ze Stanów Zjednoczonych. Większość doświadczonych inwestorów krótko- i długoterminowych regularnie śledzi zmiany poziomu indeksu VIX jako wskazówkę informującą o warunkach rynkowych i jako system wczesnego ostrzegania przed okresami zwiększonej zmienności.
Dlaczego zmienność może być korzystna dla inwestorów
Powodem, dla którego VIX jest niekiedy określany mianem „wskaźnika strachu”, jest fakt, że rynki zasadniczo preferują stabilność i stosunkowo przewidywalne ruchy, w przeciwieństwie do większych wahań cen, które mogą mieć dramatyczny wpływ na portfele i pozycje długoterminowe. Ponieważ VIX precyzyjnie odzwierciedla nastroje inwestorów (a także ze względu na to, że nastroje na amerykańskim rynku akcji wpływają na tak wiele innych rynków światowych), inwestorzy mogą wykorzystywać go jako miernik w celu identyfikacji okazji rynkowych. Wzrost indeksu VIX może na przykład wskazywać na możliwości związane ze sprzedażą krótką na rynkach takich jak Wall Street bądź rynki najważniejszych walut, takich jak dolar amerykański, a także zajmowaniem pozycji krótkich na poszczególnych spółkach, takich jak Amazon czy Facebook.
Jakiego rodzaju zdarzenia mogą powodować wzrost zmienności rynku?
Globalne wydarzenia wywierają zróżnicowany wpływ na poszczególne rynki, mogąc prowadzić do wzrostu zmienności. Zrozumienie, na które typy zdarzeń rynkowych i publikacji danych należy zwrócić uwagę w przypadku każdej z klas aktywów, pomoże Ci przewidywać wzrost zmienności rynkowej oraz identyfikować kluczowe koncepcje inwestycyjne. Poniżej opisujemy kilka rodzajów zdarzeń rynkowych i ważnych publikacji danych, które mogą wywoływać wzrost zmienności na rynkach.
Waluty
Rynki walutowe (Forex) należą do najbardziej płynnych na świecie, z ogromnymi dziennymi wolumenami obrotu na całym globie. Na waluty może mieć wpływ wiele wydarzeń, takich jak wstrząsy polityczne, klęski żywiołowe i zmiany w polityce gospodarczej. Do wydarzeń, na które warto zwrócić uwagę, można zaliczyć:
- zmiany o charakterze politycznym, w tym głosowania, referenda, rezygnacje osób pełniących ważne funkcje, a także istotne przemówienia;
- decyzje banku centralnego w sprawach takich jak stopy procentowe albo wprowadzenie nowych rozwiązań z zakresu polityki pieniężnej i pakietów stymulacyjnych;
- publikacje danych, takich jak te dotyczące bezrobocia, inflacji i PKB.
Akcje
Zmienność cen akcji może wynikać z szeregu czynników, takich jak choćby zmiany w ustawodawstwie dotyczącym poszczególnych branż, zmiany taryf celnych czy publikowane przez spółki komunikaty. Do zdarzeń często skutkujących wzrostem zmienności można zaliczyć:
- zmiany własności lub przywództwa spółki, fuzje i przejęcia oraz wprowadzanie do oferty nowych produktów lub usług;
- publikacje wyników finansowych firm, na przykład dotyczące wartości zakupów o świątecznych w sektorze detalicznym;
- wydarzenia makroekonomiczne, takie jak zmiany w dostępności poszczególnych ogniw łańcucha dostaw, najważniejsze trendy w zakresie finansowania czy zmiany w zakresie polityki handlowej.
Indeksy
Indeksy mogą być bardzo wrażliwe na wahania zmienności — mają na nie wpływ takie czynniki, jak niepewność polityczna, zmiany w polityce gospodarczej oraz najważniejsze wiadomości dotyczące konkretnych branż lub sektorów. Warto zwracać uwagę na takie wydarzenia wpływające na zmienność, jak choćby:
- publikacje danych ekonomicznych, w tym dotyczących bezrobocia, inflacji i PKB;
- najważniejsze zdarzenia mające wpływ na określony sektor przedsiębiorstw wchodzących w skład indeksu;
- zmiany w polityce pieniężnej władz, w szczególności w zakresie handlu lub stóp procentowych.
Surowce
Surowce również są bardzo wrażliwe na wzrost zmienności — istnieje szereg czynników, o których należy pamiętać w zależności od wybranego instrumentu. Do najważniejszych czynników wpływających na zmiany cen surowców należą:
- istotne zmiany podaży i popytu w danym sektorze;
- katastrofy naturalne, takie jak susze, powodzie, choroby lub klęski nieurodzaju;
- zmiany globalnych perspektyw gospodarczych i niepokoje polityczne.
Kryptoaktywa
Rynki kryptoaktywów należą do najbardziej niestabilnych na świecie — zasadniczo występują na nich większe zmiany cen w krótszych ramach czasowych niż w przypadku większości innych instrumentów finansowych. Do zdarzeń wpływających na zmiany cen kryptoaktywów można zaliczyć:
- wszelkie wiadomości dotyczące potencjalnych nowych regulacji wprowadzanych przez władze (w tym banki centralne);
- wydarzenia/nieporozumienia w społeczności łańcucha bloków, które mogą prowadzić do tzw. hard forku, czyli wydzielenia zupełnie nowej waluty;
- duże włamania na giełdy kryptowalut lub do dostawców portfeli cyfrowych.
Należy pamiętać, że ze względu na niestabilność rynku niektóre ceny mogły już zostać osiągnięte, a opisywane scenariusze mogą mieć charakter historyczny. Niniejsza treść nie stanowi porady inwestycyjnej.
Instrumenty kryptowalutowe są nieregulowanymi przepisami produktami inwestycyjnymi o wysoce zmiennych kursach. Brak ochrony inwestorów UE. Twój kapitał jest narażony na ryzyko.
Kontrakty CFD są złożonymi instrumentami finansowymi i korzystanie z nich wiąże się z wysokim ryzykiem szybkiej utraty środków pieniężnych z powodu stosowania dźwigni finansowej. 65% rachunków inwestorów detalicznych u tego dostawcy przynosi straty pieniężne z inwestycji w kontrakty CFD Należy upewnić się, że rozumie się, jak działają kontrakty CFD, i zastanowić się, czy można sobie pozwolić na podjęcie wysokiego ryzyka utraty pieniędzy.