WYKRESY
I FORMACJE ŚWIECOWE

Wykresy świecowe (ang. candlestick charts) i to, jak formują się na nich poszczególne świece (zwane świeczkami japońskimi), to przydatne narzędzie tradingowe, które pozwala na analizę przeszłego zachowania cen danego instrumentu finansowego i bywa pomocne w ocenie jego potencjału na przyszłość.

---

Wybierając aktywa giełdowe, każdy inwestor wybiera aktywa giełdowe według własnych kryteriów i stosuje różne techniki analizy, zależnie od celu inwestycyjnego. Trader nastawiony na szybki zysk oceni akcję inaczej niż inwestor długoterminowy. To kwestia indywidualna.

Wśród popularnych narzędzi analizy technicznej są wykresy świecowe, pokazujące zmiany cen aktywa w określonym czasie. Korzystają z nich traderzy i inwestorzy, ponieważ zawierają kluczowe informacje, takie jak cena i kierunek trendu cenowego.

Czym są formacje świecowe?

Wykres świecowy to graficzna reprezentacja ruchów cenowych na rynkach finansowych. Jest jednym z najbardziej szczegółowych wskaźników, ze względu na łatwość interpretacji oraz ich przydatność analityczną. Wyszukiwanie aktywów z potencjałem wzrostowym dla wielu rozpoczyna się od analizy wykresów.

Wyjaśnijmy, z jakich elementów składa się każda świeczka na wykresie świecowym i jakich informacji dostarcza, oraz co oznaczają korpus, kolor oraz cienie:

• Prostokątny korpus pokazuje zakres między ceną otwarcia a ceną zamknięcia w danym okresie. Im dłuższy korpus, tym większe wahania wykazała cena. Kiedy cena otwarcia i zamknięcia są takie same, korpus jest przedstawiony jako pozioma linia.
• Kolor oraz wypełnienie korpusu symbolizują kierunek trendu cenowego. Białe lub zielone świeczki oznaczają, że cena idzie w górę, a czarne lub czerwone – że cena idzie w dół. Niewypełniony (pusty) korpus oznacza, że cena otwarcia była niższa niż cena zamknięcia, a wypełniony, że stało się odwrotnie.
• Cienie świeczki – zwane również knotami – pokazują cenę minimalną i maksymalną w danym okresie. Cień górny odnosi się do ceny maksymalnej, a cień dolny do ceny minimalnej.

Czy formacje świecowe są wiarygodne?

Formacje świecowe są uznawane za wiarygodne. Należy pamiętać, że ani formacje świecowe, ani żadna inna metoda nie są w stanie zagwarantować dokładnej prognozy, Pomimo tego, że liczba nowoczesnych narzędzi analizy technicznej stale rośnie, wielu inwestorów nadal korzysta z tych klasycznych metod.

Wykresy swiecowe mogą okazać się bardzo przydatne, zwłaszcza jeśli chodzi o analizę wyników krótkoterminowych. Wszystko jednak zależy od indywidualnych preferencji inwestorów oraz ich wiedzy.

Podejmując decyzje kupna lub sprzedaży aktywów, traderzy i inwestorzy kierują się nie tylko samym wyglądem i długością świec, ale również tym, jak układają się one wobec siebie na wykresie. Rozmaite formacje świecowe pomagają im przewidzieć, w jakim kierunku podąży cena danego aktywa w przyszłości.

Nie należy jednak zapominać, że tak jak wszelkie inne narzędzia, mają też swoje ograniczenia: należy na nie reagować natychmiast, bo bardzo szybko się dezaktualizują i tracą swój potencjał prognostyczny.

Pamiętaj również, że przydatność danych, jakich dostarczają świece i ich ułożenie zależy od indywidualnej strategii tradera lub inwestora. Niektórzy mogą chcieć zarobić na krótkich wahaniach, a innym może zależeć na zbudowaniu długoterminowego portfela finansowego.

Na przykład, formacja o nazwie Luka dwóch czarnych świec (ang. Two Black Gapping) może być interesująca dla inwestorów szukających potwierdzenia kontynuacji rynku niedźwiedzia, podczas gdy Trzech białych żołnierzy (ang. Three Line Strike) to formacja wskazująca koniec trendu spadkowego i początek hossy.

Jak czytać wykresy świecowe?

Czytanie wykresów świecowych polega na analizie świec, które pokazują cenę otwarcia, zamknięcia, maksima i minima w danym okresie. Długie korpusy oznaczają silny ruch cen, a cienie wskazują na zmienność. Kolor świecy sygnalizuje wzrost (zielona) lub spadek (czerwona) ceny.

Można je czytać zarówno na podstawie pojedynczych świec, jak i większych formacji świecowych. Początkowo może się zdawać, że formacje świecowe nie będą łatwe do interpretacji, jednak nic bardziej mylnego! Po zaznajomieniu się ze znaczeniem poszczególnych elementów i kolorów świec, ich interpretacja nie powinna przysporzyć problemów nawet początkującemu inwestorowi.

W danym okresie, korpus świecy, czyli jej główna część, odpowiada poziomom otwarcia i zamknięcia w określonym czasie. Knot (nazywany również włosem, lub cieniem) reprezentuje cały ruch ceny, wskazując cenę minimalną i maksymalną. Natomiast kolor symbolizuje to, czy cena zamknięcia jest wyższa (zielony lub biały), czy niższa od ceny otwarcia (czerwony lub czarny).

W połączeniu z innymi wskaźnikami technicznymi formacje świecowe mogą pomóc Ci przewidzieć zmianę trendu cenowego lub też jego kontynuację. Dzięki nim łatwiej Ci będzie zatem odpowiednio dopasować swoje decyzje inwestycyjne i odpowiednio dobrać rodzaj zlecenia, jakie składasz u swojego brokera.

Aby poprawnie czytać wykresy świecowe, weź pod uwagę następujące wskazówki:

• Zrozumienie podstawowych elementów świecy jest podstawowym warunkiem efektywnej analizy.
• Umiejętne rozpoznawanie formacji świecowych wymaga czasu. Zapoznaj się z ich rodzajami i ćwicz identyfikowanie ich na prawdziwych wykresach.
• Formacje świecowe zyskują na znaczeniu, gdy są analizowane w kontekście szerszego rynku. Potwierdź wysyłane przez nie sygnały przy pomocy dodatkowych wskaźników technicznych, takich jak średnia krocząca, poziomy wsparcia i oporu, poziomy Fibonacciego, itp.
• Ramy czasowe wykresu świecowego powinny być dostosowane do strategii. Formacje na krótszych okresach mają zwykle większe znaczenie przy tradingu, a na dłuższych – przy długoterminowych inwestycjach.

Ile jest formacji świecowych?

Trudno powiedzieć, ile formacji świecowych istnieje – do ich listy wciąż dodawane są nowe. Skatalogowanych i nazwanych jest ich już kilkadziesiąt (około 50) – możesz je poznać dzięki słynnej książce Steve’a Nissona „Świece japońskie i analiza wykresów cenowych”.

Formacje świecowe wynikają z obserwacji powtarzających się wzorców na wykresach. Zauważono bowiem, że pewne układy świec powtarzały się, prowadząc do podobnych wydarzeń na rynku. Niektóre z tych układów prognozowały kontynuację trendu cenowego, inne jego odwrócenie, a jeszcze inne – konsolidację.

Popularne formacje świecowe, jakie warto znać

Aby skutecznie korzystać z formacji świecowych, nie musisz znać ich wszystkich. Warto jednak poznać te popularne, jak formacja hossy, młot, formacje bessy, doji, spadająca gwiazda, gwiazda poranna czy bączek. Pomogą one przy podejmowaniu decyzji o zakupie lub sprzedaży aktywów.

Traderzy sukcesu, którzy wykazali się wytrwałością w tej branży, mają jedną wspólną cechę: spójną metodologię w połączeniu ze skuteczną strategią. Nie możesz handlować z zyskiem na dłuższą metę bez posiadania takiej strategii.

Linda Raschke

Poniżej pokazujemy kilka najczęściej wykorzystywanych układów świeczek japońskich, z którymi warto się zapoznać. Niektóre z nich przepowiadają kontynuację, a inne – odwrócenie trendu.

Formacje hossy (ang. ​​Bullish patterns)

Formacje należące do tej kategorii często są traktowane przez traderów i inwestorów jako zapowiedź zbliżającego się rynku byka. Układy świec, które mogą przewidywać zmianę trendu na wzrostowy, to na przykład:

• Formacja objęcia hossy
• Gwiazda poranna
• Harami wzrostowe
• Marubozu wzrostowe
• Trzej biali żołnierze
• Formacja przenikania

Młot (ang. Hammer)

Młot to formacja świecowa, która występuje na dole trendu spadkowego. Charakteryzuje się długim dolnym cieniem (co najmniej dwukrotnie dłuższym niż korpus) i krótkim korpusem przy górnej części zakresu ceny. Formacja młota wskazuje na odwrócenie trendu i możliwość rozpoczęcia hossy.

Źródło: Investio

Formacje bessy (ang. ​​Bearish patterns)

Formacja bessy to układ świecowy, który sygnalizuje spadek cen na rynku. W rynku niedźwiedzia sprzedający dominują, co prowadzi do dalszych spadków.

Przykładami formacji uważanymi za spadkowe są:

• Formacja objęcia bessy
• Harami spadkowe
• Marubozu spadkowe
• Trzy czarne kruki
• Ciemna chmura

Doji (ang. Doji candle)

Doji to formacja świecowa kontynuacji, podobna do młota, jednak bez korpusu. W przeciwieństwie do niego świeca doji, reprezentuje niezdecydowanie na rynku. Ceny otwarcia i zamknięcia są prawie identyczne, a górne i dolne cienie są niezwykle wydłużone. Wyróżniamy wiele rodzajów doji, m.in: nagrobek, ważka, długonogie doji, itd.

Źródło: Almanach Inwestora

Spadająca gwiazda (ang. Shooting Star)

Spadająca gwiazda jest przeciwieństwem młota. Posiada długi cień górny i krótki korpus zlokalizowany w dolnej części świecy. Często występuje na szczycie trendu wzrostowego i może wskazywać możliwość odwrócenia trendu i przyszłego spadku cen.

Źródło: Investio

Gwiazda poranna (ang. Morning Star)

Formacja Gwiazdy porannej składa się z trzech świec, które pojawiają się po trendzie spadkowym i zazwyczaj przewiduje możliwość pojawienia się wyższych cen. Pierwsza ze świec jest spadkowa, druga to doji, a trzecia to świeca wzrostowa.

Źródło: Almanach Inwestora

Bączek (ang. Spinning Top)

Podobnie jak doji, bączek również pokazuje niezdecydowanie na rynku. Różnica między nimi jest taka, że korpus bączka jest nieco dłuższy. Formacja bączka może pojawić się zarówno przy trendzie wzrostowym, jak i spadkowym.

Jak formacje świecowe mogą pomóc w inwestowaniu?

Nauka ich czytania to klucz do skutecznej analizy rynku, a ich prawidłowe wykorzystanie pozwala na ograniczenie  ryzyka strat, poprawiając tym samym efektywność inwestycji.

Najlepiej używać formacji świecowych wspólnie z innymi wskaźnikami analizy technicznej lub/i fundamentalnej i porównać sygnały, jakie wysyłają. Jeśli większość otrzymanych prognoz jest podobna, prawdopodobieństwo, że się spełnią, wzrasta. Przy odpowiedniej liczbie inwestorów mających takie same wyniki analizy, może nawet dojść do zjawiska samospełniającej się przepowiedni.

Mimo że ani formacje świecowe, ani żadna inna metoda analizy nie są w stanie zagwarantować dokładnej prognozy, inwestorzy zwykle ufają informacjom przekazywanym przez świeczki japońskie.

Przedstawiamy kilka potencjalnych korzyści z używania formacji świecowych przy podejmowaniu decyzji giełdowych:

• Możliwość dopasowania strategii inwestycyjnej do informacji o kontynuacji lub zmianie kierunku cenowego.
• Znalezienie jak najlepszych punktów wejścia i wyjścia.
• Wczesne zidentyfikowanie poziomów wsparcia i oporu jako punktów zwrotnych i podjęcie odpowiednich decyzji kupna lub sprzedaży, używając na przykład strategii swingowej.
• W przypadku strategii kontrariańskiej, użycie sygnałów trendowych w kierunku przeciwnym, niż wskazuje rynek.
• Optymalizacja zysków i minimalizowanie strat za pomocą zleceń poziomów Stop Loss i Take Profit.
• Możliwość oceny zachowania aktywów w różnym przedziale czasowym i dopasowania do jej wyników zarówno strategii tradingowej, jak i inwestycyjnej.
• Większe rozeznanie w bieżącej sytuacji na giełdzie, a więc potencjalnie lepsza kontrola nad emocjami i ochrona przed paniczną sprzedażą.
• Możliwość uniwersalnego zastosowania się do sygnałów zawartych w formacjach świecowych na dowolnej giełdzie i w przypadku każdego instrumentu finansowego.

To, na ile pomocne okażą się dla Ciebie formacje świecowe, zależy od Twojej strategii giełdowej. Możesz je czytać i analizować na wykresach rozmaitych aktywów inwestycyjnych. Nawet jeśli analiza wykresów świecowych początkowo może sprawić Ci trudność, z czasem na pewno będzie to coraz łatwiejsze.

Fakt, że platformy brokerskie udostępniają wykresy cenowe aktywów, sprawia, że znajdujące się na nich formacje świecowe są szybkim i wygodnym narzędziem analitycznym.

Podsumowanie

Formacje świecowe to popularne narzędzie analizy technicznej, które pomaga inwestorom podejmować decyzje o zakupie lub sprzedaży aktywów. Wielu inwestorów uznaje, że dzięki analizie wzorców świec można lepiej przewidzieć zmiany na rynku.

Znajomość tych formacji pozwala na szybsze reagowanie na zmiany cen, dzięki czemu zwiększa efektywność inwestycji. Prawidłowe stosowanie wykresów świecowych może pomóc w ograniczeniu ryzyka i poprawie wyników inwestycyjnych.

Odwiedź Akademię eToro i dowiedz się więcej o formacjach świecowych.

Najczęściej zadawane pytania

Jakie są inne strategie tradingowe?

Identyfikacja formacji świecowych jest częścią procesu znanego jako analiza techniczna. Niektórzy inwestorzy wykorzystują analizę fundamentalną jako dodatkową strategię handlową do identyfikacji akcji pod inwestycje.

Mogą przy tym brać pod uwagę zmienne jakościowe, takie jak strategia biznesowa spółki, sposób zarządzania i rynki docelowe. Wskaźniki finansowe i analiza sprawozdań finansowych to przykłady zmiennych ilościowych w analizie fundamentalnej. Elementy te są wskaźnikami wyników spółki.

Na ile dokładne są formacje świecowe?

Pomimo tego, że formacje świecowe mogą być użytecznymi narzędziami dla inwestorów, nie stanowią one najdokładniejszego źródła danych. Prezentowane przez nie informacje mogą okazać się mniej dokładne już po kilku dniach. Jeśli planujesz wykorzystanie formacji świecowych w ramach analizy technicznej, warto zawsze używać ich w połączeniu z innymi wskaźnikami.

Gdzie można znaleźć wykresy świecowe?

Wszystkie akcje, waluty, kryptowaluty i towary notowane na eToro są wyświetlane wraz z towarzyszącym im wykresem świecowym. Aby uzyskać dostęp do tych wykresów, wystarczy przejść do strony danego aktywa i wybrać zakładkę „Wykres”.