INWESTYCJE O
STAŁYM DOCHODZIE

Jeżeli możliwość uzyskania stałego dochodu przy mniejszym ryzyku niż w tradycyjnych inwestycjach, brzmi dla  Ciebie zachęcająco, z pewnością będziesz chciał dowiedzieć się więcej o inwestycjach o stałym dochodzie, takich jak obligacje oraz fundusze ETF na obligacje skarbowe. Poniższy artykuł przybliża właśnie te instrumenty inwestycyjne.

---

Mimo, iż obligacje zapewniają mniejsze zwroty z inwestycji niż, na przykład akcje, to wygląda na to, że ponownie wracają one do łask inwestorów i jest ku temu dobry powód. Podczas gdy zwrot, jaki możesz utrzymać w swoim banku, wynosi około 3%-9% w skali roku (stan z dnia 28.03.2023 w banku PKO PB), obligacje mogą przynieść Ci dochód na poziomie 6% lub więcej w przypadku obligacji emitowanych przez skarb państwa.

Czym są inwestycje o stałym dochodzie?

Obligacja to produkt finansowy, który reprezentuje pożyczkę udzieloną przez inwestora emitentowi obligacji (którym może być rząd lub korporacja). W zamian za pożyczone środki, emitent zobowiązuje się do wypłaty inwestorowi odsetek o stałym oprocentowaniu przez określony czas, w którym to terminie obligacja „zapada” i wypłacona jest wartość nominalna.

Odsetki, zwane także stopą kuponową lub stopą procentową, są wypłacane inwestorowi regularnie (przeważnie co miesiąc) aż do terminu zapadalności. Stąd też pochodzi nazwa „inwestycja o stałym dochodzie”; bowiem kupując obligacje, oczekujesz stałego dochodu, którego warunki zostały ustalone z góry („stałe”).

Inwestycje o stałym dochodzie mogą uzupełniać portfolio aktywów o wyższym ryzyku, pomagając zachować kapitał i uzyskać przewidywalny zwrot. Na eToro możesz skorzystać z tej klasy aktywów za pośrednictwem funduszy ETF, którymi handel jest prosty, jednocześnie zachowując wszystkie korzyści, jakie płyną z inwestycji w produkty finansowe o stałym dochodzie.

Dlaczego teraz?

Od 2020 roku, stopy procentowe na Polskim rynku utrzymują na bardzo niskim poziomie, od 0,5% do 2%. Kupony są wypłacane inwestorom na podstawie stałych stóp procentowych, a zatem i te w ciągu ostatnich lat były niskie. W połączeniu z wysoką inflacją, która dewaluuje początkową wartość obligacji, obligacje stały się mniej atrakcyjną opcją dla inwestorów.

Jednak to się zmienia. Banki centralne na całym świecie podnoszą stopy procentowe, aby przeciwdziałać wysokiej inflacji. Po latach niskich stóp procentowych, inwestycje o stałym dochodzie oferują teraz wyższe zwroty. Zmiana trendu w kierunku wyższych stóp zwrotu z inwestycji o stałym dochodzie może być postrzegana jako pozytywna zmiana dla inwestorów.

Korzyści z funduszy ETF na obligacje

Istnieją dwa główne podejścia do inwestowania w obligacje: inwestowanie w pojedyncze obligacje lub inwestowanie w fundusze ETF (fundusze giełdowe) na obligacje.

• Inwestowanie w pojedyncze obligacje polega na zakupie określonej obligacji wyemitowanej przez firmę, rząd lub inny podmiot. Zapewnia to inwestorom stałą stopę oprocentowania i określony termin zapadalności. W przypadku utrzymywania obligacji do terminu zapadalności, inwestor otrzyma wartość nominalną obligacji, która stanowi inwestycję początkową, powiększoną o skumulowane płatności odsetkowe.
• Inwestowanie w ETF-y na obligacje polega na kupowaniu udziałów w funduszu, który w swoim koszyku ma wiele obligacji. Fundusze ETF na obligacje oferują korzyści w postaci dywersyfikacji, ponieważ posiadają zróżnicowane obligacje wyemitowane przez różne podmioty.

Fundusze ETF na obligacje oferują również płynność – można je kupować i sprzedawać przez cały okres trwania sesji giełdowej. Zamiast ustalonego okresu inwestycji (do terminu zapadalności), fundusze ETF na obligacje mogą generować zwroty, jednocześnie dając inwestorom możliwość szybkiego i łatwego dostosowania pożądanej ekspozycji na rynek obligacji w dowolnym momencie.

Wybór między inwestowaniem w pojedyncze obligacje a fundusze ETF na obligacje zależy od indywidualnych preferencji, okoliczności, jak i celów inwestycyjnych inwestora. Inwestowanie w pojedyncze obligacje może być odpowiednie dla osób o określonym horyzoncie inwestycyjnym, które poszukują przewidywalnego źródła dochodu.

Fundusze ETF na obligacje mogą okazać się lepsze dla osób szukających dywersyfikacji oraz płynności podczas inwestowania w produkty finansowe o stałym dochodzie. Dla wielu inwestorów detalicznych inwestowanie w fundusze ETF na obligacje może być przystępniejsze, ponieważ wymagają one znacznie mniejszego minimalnego kapitału niż inwestowanie w pojedyncze obligacje.

Ważne pojęcia

Oto kilka ważnych pojęć, które warto znać, inwestując w obligacje:

• Rynek obligacji: Rynek, na którym dokonuje się kupna i sprzedaży obligacji, obejmujący zarówno rynki pierwotne, na których emitowane są nowe obligacje, jak i rynki wtórne, na których przedmiotem obrotu są istniejące obligacje, które nabyć możesz od innego inwestora, a niekoniecznie od emitenta.
• Wartość nominalna: Kwota, którą emitent obligacji zobowiązany jest zwrócić inwestorowi w terminie zapadalności obligacji. Cena wykupu obligacji. Inaczej mówiąc, jest to kwota zaciągniętego zobowiązania przez emitenta, od której potem nalicza się odsetki.
• Kupon: Stała stopa procentowa, jaką emitent obligacji zapłaci inwestorowi, wyrażona jako procent wartości nominalnej.
• Termin zapadalności: Dzień, w którym obligacja wygaśnie, a emitent zwróci inwestorowi jej wartość nominalną.
• Dochód w terminie do wykupu: Miara oczekiwanej rocznej stopy zwrotu z obligacji, jeśli jest ona utrzymywana do terminu zapadalności, a wszystkie płatności odsetkowe są reinwestowane według tej samej stopy.
• Czas trwania obligacji: Średni ważony okres oczekiwania na wpływ środków pieniężnych z obligacji. Miara ta określa wrażliwości obligacji na zmiany stóp procentowych. Obligacje o dłuższym terminie zapadalności są zwykle bardziej wrażliwe na zmiany stóp procentowych niż obligacje o krótszym terminie zapadalności.
• Opcja call: Rezerwa w niektórych obligacjach umożliwiająca emitentowi wykup obligacji przed terminem zapadalności. Może to być korzystne dla emitenta, jeśli stopy procentowe spadły od czasu emisji obligacji, ponieważ może emitować nowe obligacje o niższym oprocentowaniu.
• Rating kredytowy: Klasyfikacja nadawana przez agencje ratingowe w celu oceny zdolności kredytowej emitenta obligacji, która może odzwierciedlać zdolność i prawdopodobieństwo spłaty. Obligacje o wyższym ratingu są zwykle uważane za mniej ryzykowne.
• Ryzyko niedotrzymania warunków: Ryzyko, że emitent obligacji nie będzie w stanie zwrócić inwestorowi ich wartości nominalnej. Zazwyczaj obligacje emitowane przez podmioty o niskim ratingu kredytowym wiążą się z wyższym ryzykiem niewypłacalności.

Różne typy obligacji

Obligacje skarbowe (bony skarbowe) to krótkoterminowe papiery wartościowe emitowane przez Skarb Państwa.

Obligacje skarbowe mają różne okresy zapadalności, takie jak: 2 lata, 3 lata, 4 lata, i 10 lat. Generalnie, im krótszy czas trwania obligacji, tym mniejsze prawdopodobieństwo jej zmienności. Tak więc, jeśli zainwestujesz w bony skarbowe o krótszym czasie trwania, istnieje mniejsze ryzyko utraty pieniędzy w przypadku zmiany stóp procentowych.

Obligacje skarbowe, ze względu na podział, różnią się też sposobem oprocentowania. Obligacje 2-letnie są obligacjami ze stałym oprocentowaniem, a ich wartość nominalna wynosi 100 zł. Odsetki wypłacane są co roku. 

W przypadku obligacji 4 i 10-letnich, oprocentowanie jest zmienne. Oznacza to, że jest ono oparte na poziomie inflacji w danym roku oraz marży odsetkowej. Marża ta stanowi gwarancję dla kupującego, że odsetki będą zawsze wyższe od inflacji.

Obligacje korporacyjne są emitowane przez firmy, a nie rządy. Mogą zatem wiązać się z ryzykiem kredytowym, w przeciwieństwie do obligacji rządowych, które są uważane za bardzo bezpieczne. Jednakże, oferują one także wyższe zyski. W przypadku obligacji korporacyjnych należy zwrócić uwagę na ratingi obligacji, który ocenia prawdopodobieństwo wypłaty odsetek.

Jak to wygląda w praktyce?

Amerykański rynek obligacji jest największym rynkiem na świecie, o łącznej wartości ponad 50 bln USD, na którą składają się trzy główne rodzaje obligacji: obligacje skarbowe, obligacje korporacyjne i obligacje zabezpieczone hipoteką (MBS). Na rynku tej wielkości istnieje oczywiście wiele możliwości inwestowania w instrumenty o stałym dochodzie.

Interesują cię akcje konkretnej firmy? Zainwestuj jakieś 10% swojego portfolio właśnie w nią. Spraw, by każdy pomysł się liczył. Dobre pomysły nie powinny odejść w zapomnienie.

Bill Gross.

Jako przykład tego, jak możesz uzyskać zdywersyfikowaną ekspozycję na amerykański rynek obligacji, spójrzmy na fundusz ETF Vanguard Total Bond Market (BND). BND to największy na świecie fundusz o stałym oprocentowaniu z aktywami o wartości ponad 80 mld USD. Fundusz ten inwestuje w różnorodne obligacje, od krótkoterminowych obligacji rządowych o niskim ryzyku po obligacje korporacyjne i obligacje hipoteczne o podwyższonym ryzyku.

Zapewniając ekspozycję na całe uniwersum amerykańskich obligacji o ratingu inwestycyjnym, BND oferuje kompleksowe rozwiązanie inwestycyjne:

• Rentowność do terminu zapadalności na poziomie 4,3%*
• Średni czas trwania 6,6 lat
• Wysoką jakość kredytową, dzięki inwestycjom wyłącznie w obligacje o wysokim ratingu inwestycyjnym
• Bardzo niski wskaźnik kosztów na poziomie 0,03%
• Ponad 10 000 indywidualnych holdingów, zapewniając dobrze zdywersyfikowany portfel

Na stan z marca 2022, główną składową polskiego rynku obligacji stanowią obligacje skarbowe, których wartość nominalną estymuje się na około 880 mld PLN. Większość tych obligacji stanowią obligacje hurtowe, których emitentem jest Ministerstwo Finansów. Obligacje emitowane przez przedsiębiorstwa posiadają wartość nominalną wynoszącą 43 mld PLN, stanowiąc mniejszość obligacji dostępnych w Polsce. 

*Stan na 28.02

Kompozycja portfela

*stan na 31.01.2023

Podstawy	BND
Liczba obligacji	10164
Rentowność do okresu zapadalności	4.30%
Średni efektywny termin wykupu	8.9 lat

Dywersyfikacja aktywów portfela

Emitent	% środków
Zabezpieczony na aktywach	0.005
Komercyjny zabezpieczony hipotecznie	0.02
Finansowy	0.09
Zagraniczny	0.035
Rządowy zabezpieczony hipotecznie	0.203
Przemysłowy	0.156
Inny	0.008
Skarbowy/Agencja	0.461
Instytucje użyteczności publicznej	0.022

Ryzyko: co powinieneś wiedzieć

Należy pamiętać, że jak każda inwestycja, obligacje niosą za sobą ryzyko, które warto rozważyć przed zainwestowaniem. Każdy potencjalny inwestor powinien wziąć pod uwagę:

• Ryzyko stopy procentowej: Obligacje są wrażliwe na zmiany stóp procentowych, a wraz ze wzrostem stóp procentowych, ceny obligacji zwykle spadają. I odwrotnie. W związku z tym, jeśli posiadasz obligac, a stopy procentowe rosną, wartość Twoich obligacji może spaść.
• Ryzyko inflacji: Inflacja może osłabić siłę nabywczą odsetek o stałym oprocentowaniu otrzymywanych z obligacji, co może spowodować utratę wartości dla inwestora.
• Ryzyko opcji call: Ryzyko to powstaje, gdy emitent zdecyduje się wybrać opcję call lub wykupić obligację przed terminem wykupu. Może to spowodować, że inwestor otrzyma zwrot mniejszy, niż oczekiwany. 

• Ryzyko płynności: Jest to ryzyko, że obligacje mogą nie być łatwo zbywalne lub, że w momencie sprzedaży, na rynku może nie być wystarczającej liczby nabywców. Może to spowodować, że inwestor otrzyma cenę niższą, niż oczekiwano.
• Ryzyko kredytowe: Jest to ryzyko, że emitent obligacji nie wywiąże się ze swoich płatności. Ryzyko kredytowe jest wyższe w przypadku obligacji emitowanych przez spółki o niższym ratingu kredytowym lub w przypadku obligacji emitowanych przez kraje o mniej stabilnych gospodarkach.

Przed zainwestowaniem w obligacje należy wziąć pod uwagę te ryzyka i ich potencjalny wpływ na inwestycję.

Rating kredytowy	% środków
Rząd Stanów Zjednoczonych	67.40%
AAA	3.60%
AA	2.90%
A	12.00%
BBB	14.10%

Podsumowanie

Obligacje to najczęściej handlowana klasa aktywów na świecie, której globalna szacunkowa wartość wynosi około 130 bln USD. Chociaż w ostatnich latach inwestorzy nie byli ku nim przychylnie nastawieni, a to z powodu rekordowo niskiego oprocentowania, jak i wysokiej inflacji, w rzeczywistości taka sytuacja otworzyła nowe możliwości i teraz zainteresowanie obligacjami rośnie.

Fundusze ETF na obligacje mogą stanowić szczególnie atrakcyjną okazję dla inwestorów, ponieważ łączą zalety obligacji jako aktywów zalety funduszu giełdowego, w szczególności dywersyfikację i płynność.

Aby dowiedzieć się więcej o inwestycjach o stałym dochodzie, odwiedź Akademię eToro.

Quiz

Najczęściej zadawane pytania

Jakie czynniki mogą wpływać na cenę obligacji?

Na cenę obligacji może wpływać kilka różnych czynników. Należą do nich: zmiany stóp procentowych, inflacja i wahania kursów walut. Jeśli jednak inwestor rozumie ryzyko i jest skłonny poczekać do terminu zapadalności, obligacje długoterminowe mogą okazać się korzystnym dodatkiem do portfela inwestycyjnego, szczególnie dlatego, że wiążą się ze stosunkowo niskim ryzykiem inwestycyjnym.

Jak ocenić, które obligacje wiążą się z wyższym ryzykiem inwestycyjnym?

Obligacje otrzymują rating, który jest im przydzielany na podstawie kilku ważnych czynników. Zwykle zaczyna się od oznaczenia AAA, jako obligacji najmniej ryzykownej. Istnieją trzy najbardziej znane agencje, które zajmują się oceną ratingu, ale wszystkie działają według podobnego schematu. Należy pamiętać, że niektóre inwestycje, takie jak obligacje śmieciowe, mają rating Ba1/BB+ lub niższy, co wskazuje na szczególnie wysokie ryzyko inwestycji.

Czy obligacje są dobrą opcją dla zdywersyfikowanego portfela?

Obligacje i bony skarbowe mogą pozwolić na większą dywersyfikację portfela, będąc użytecznym uzupełnieniem inwestycji długoterminowych lub tych o wyższym ryzyku, takich jak np. akcje. Zapewniają sposób na zachowanie kapitału i uzyskanie przewidywalnego zwrotu. Warto jednak pamiętać, że jak każda inwestycja, i ta wiąże się z ryzykiem, więc przed podjęciem ostatecznej decyzji należy sprawdzić wszelkie dostępne na jej temat informacje, aby mądrze inwestować.