CZYM JEST I JAK
DZIAŁA BITCOIN?

Spotykając się z tematem kryptowalut, wielu z nas automatycznie myśli o bitcoinie. Nie ma się czemu dziwić – bitcoin to największa kryptowaluta na świecie pod względem kapitalizacji rynku; absolutny pionier, jeśli chodzi o strategię odejścia od tradycyjnych systemów bankowych. Wyjaśniamy, jak działa bitcoin i w jaki sposób stał się najbardziej znaną kryptowalutą na świecie.

---

Bitcoin to rodzaj kryptowaluty, czyli wirtualnych monet i tokenów bazujących na systemie blockchain – niezależnym rejestrze cyfrowym wszystkich transakcji wykonywanych na kryptowalutach. Bitcoin został opracowany jako zdecentralizowany (ang. DeFi) i niewymagający pośredników środek płatniczy, który miał być alternatywą dla tradycyjnych walut fiducjarnych znajdujących się pod kontrolą instytucji rządowych.

Wprawdzie przed bitcoinem pojawiły się już inne kryptowaluty, takie jak Blinded BODY IMACash, DigiCash, B-Money, Bit Gold i Hashcash, to jednak żadna z nich nie osiągnęła takiego sukcesu jak on.

Czym są kopalnie bitcoinowe?

„Wydobycie” lub „kopanie” bitcoina to proces polegający na jednoczesnym wytwarzaniu nowych jednostek tej monety i potwierdzaniu transakcji z nią związanych w systemie blokowym w celu zwiększenia jego bezpieczeństwa.

Wytwarzanie nowych bitcoinów odbywa się poprzez wykonanie skomplikowanych obliczeń matematycznych przy pomocy wyspecjalizowanych systemów komputerowych. „Koparki” bitcoina to właśnie te systemy, a „górnicy” to osoby lub organizacje realizujące wspomniane obliczenia. Za ich poprawne wykonanie zostają wynagrodzeni nowymi bitcoinami.

Proces wytwarzania nowych bitcoinów wymaga zaangażowania jeszcze jednej grupy osób – tzw. walidatorów. Ich funkcją jest sprawdzanie i potwierdzanie transakcji oraz utrzymanie zgodności sieci. To właśnie dzięki nim system blokowy bitcoina może pozostać bezpieczny i niezawodny.

Ostatnim pojęciem, jakie warto znać w kontekście łańcucha bloków bitcoina, jest tzw. haszowanie. Jest to metoda szyfrowania kryptograficznego polegająca na przekształcaniu danych wejściowych w ciąg znaków lub liczb o stałej długości znany jako kod skrótu/hash.

Kod skrótu działa na podobnej zasadzie, co odcisk palca – niezależnie od tego, jaki rozmiar mają dane wejściowe, hash zawsze będzie miał tę samą długość. Zaletą tej metody szyfrowania jest jej jednokierunkowość: nie da się odzyskać oryginalnych danych tylko na podstawie ich kodu skrótu.

Górnicy w systemie blockchain konkurują ze sobą w poszukiwaniach konkretnego kodu hash. Ten, kto znajdzie go jako pierwszy, ogłasza to wśród użytkowników systemu, udowadniając w ten sposób, że wykonał zadanie.

Skąd bierze się wartość bitcoina?

Mimo że bitcoin został stworzony jako alternatywny środek płatniczy, tak naprawdę używa się go w tym celu dość rzadko, przynajmniej w transakcjach detalicznych. W przeciwieństwie do kryptowalut z kategorii stablecoins, bitcoin nie znajduje też oparcia w żadnych aktywach fizycznych. Skąd zatem bierze się jego wartość?

Rzadkość występowania	W przeciwieństwie do walut fiducjarnych, które w razie potrzeby banki centralne mogą w łatwy sposób dodrukować, bitcoin został zaprojektowany tak, żeby jego maksymalna podaż nie przekroczyła nigdy 21 milionów. Ta charakterystyka pozwala na zachowanie jego wartości i chroni przed inflacją.
Decentralizacja	Bitcoin jest walutą, która nie używa pośredników i jest niezależna od centralnych instytucji. Potwierdzanie transakcji bitcoinowych i zarządzanie jego blockchainem leży w rękach samych użytkowników. W miarę jak sieć użytkowników bitcoina rośnie, wzrasta bezpieczeństwo tej kryptowaluty, co czyni ją coraz bardziej atrakcyjną dla inwestorów.
Podzielność	Bitcoina łatwo podzielić na mniejsze części. W przeciwieństwie do złotówki, która dzieli się tylko na 100 groszy, 1 BTC można podzielić aż na 100 milionów części, co znacznie ułatwia jego zastosowanie w niewielkich transakcjach. Najmniejsza jednostka bitcoina to 1 satoshi (nazwa pochodzi od imienia twórcy bitcoina, Satoshi Nakamoto).
Przenośność	W przeciwieństwie do takich instrumentów finansowych jak surowce bitcoin i inne kryptowaluty są aktywem cyfrowym: nie mają wagi ani objętości. To z kolei oznacza, że można je przelewać od jednego właściciela do drugiego przez internet w sposób natychmiastowy i bez dodatkowych kosztów.
Łatwa zamienialność	Każda jednostka bitcoina jest wzajemnie wymienialna i może być swobodnie wymieniana na inną jednostkę bitcoina o tej samej wartości. Ta charakterystyka czyni z bitcoina aktywo zamienialne, zwiększając jego użytkowość transakcyjną i inwestycyjną.
Rozpoznawalność	Bitcoina łatwo jest odróżnić od innych kryptowalut, a jego symbol jest powszechnie znany na świecie i utożsamiany z nowoczesnością, bezpieczeństwem i możliwościami inwestycyjnymi. Rosnąca popularność i użycie bitcoina do celów rozliczeniowych to czynniki wpływające na podniesienie jego wartości.
Przejrzystość i stopień anonimowości	Wszystkie transakcje bitcoinowe są na stałe rejestrowane i publicznie dostępne w jego systemie połączonych łańcuchowo bloków, co zwiększa zaufanie użytkowników, eliminując jednocześnie potrzebę wykorzystania pośredników. Co więcej, adresy portfeli bitcoinowych są generowane losowo i nie są powiązane z tożsamością właścicieli, co zwiększa anonimowość w sieci.

„Nieustanny dodruk pieniądza w USA, niskie stopy procentowe, kryzys zadłużeniowy – to czynniki, które mogą powodować głęboki kryzys zaufania do obecnych walut. W przypadku ucieczki od pieniądza ludność może skierować się albo w kierunku złota, albo bitcoina”

dr Tomasz Wyłuda, dyrektor biura doradztwa inwestycyjnego Credit Agricole.

Cechy	BITCOIN	ZŁOTO	WALUTY FIAT
Łatwość weryfikacji	Wysoka	Średnia	Średnia
Zamienność	Wysoka	Wysoka	Wysoka
Przenośność	Wysoka	Niska	Wysoka
Trwałość	Średnia	Wysoka	Niska
Podzielność	Wysoka	Niska	Średnia
Rzadkość	Wysoka	Średnia	Niska
Ustanowiona historia	Niska	Wysoka	Niska
Oporność na cenzurę	Wysoka	Średnia	Niska
Opłacalność podrobienia	Niska	Niska	Wysoka
Programowalność	Wysoka	Niska	Niska
Poziom decentralizacji	Wysoki	Średni	Niski

Źródła: Financial Summit

Historia bitcoina

W 2008 roku na publicznym forum związanym z kryptografią pojawił się manifest pod tytułem „Bitcoin – A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Jego autor ukrył się pod pseudonimem Satoshi Nakamoto i jego prawdziwa tożsamość nigdy nie została ujawniona.

W 2009 bitcoin został udostępniony do publicznego użytku. Proces jego wydobywania oraz zapisywania i sprawdzania transakcji na łańcuchu blokowym oficjalnie się rozpoczął.

22 maja 2010 roku programista Laszlo Haneycz jako pierwszy wykorzystał bitcoina w celach płatniczych, kupując dwie pizze w zamian za 10 tysięcy BTC, co było odpowiednikiem około $30 – i po raz pierwszy nadał tej kryptowalucie wartość pieniężną.

Przez kilka kolejnych lat największą giełdą wymiany BTC była giełda Mt.Gox. Podczas jej pierwszej sesji kurs bitcoina został ustalony na poziomie $0,05 –  jednak niemal natychmiast zaczął wzrastać.

Cena bitcoina i prognozy na przyszłość

Bitcoin, podobnie jak inne kryptomonety, jest aktywem o wysokim poziomie zmienności, co powoduje duże wahania w jego cenie.

Przez pierwsze kilka lat od jego powstania cena bitcoina oscylowała między $0 a $30. Niemniej jednak, wraz z rosnącym zainteresowaniem inwestorów zaczęła ona gwałtownie wzrastać, osiągając w grudniu 2013 roku poziom niemal $1,200.

Kolejne lata przyniosły spore wahania w cenie – kurs bitcoina raz podnosił się, a raz spadał, osiągając w maju 2017 roku poziom $2,000. Szybko rosnąca bańka spekulacyjna sprawiła, że zaledwie kilka miesięcy później wynosił już $19,000 (kurs z grudnia 2017).

Kolejny drastyczny wzrost ceny bitcoina nastąpił między 2020 i 2021 rokiem, kiedy to moneta osiągnęła swój najwyższy kurs w historii (ang. all-time high / ATH) – $69,045 zanotowany 10 listopada 2021.

Wyniki osiągnięte w przeszłości nie są wyznacznikiem przyszłych wyników

Źródła: eToro

Biorąc pod uwagę wspomnianą wcześniej zmienność bitcoina jako aktywa inwestycyjnego, nie da się dokładnie przewidzieć, jak będzie się kształtowała jego cena w przyszłości. Według niektórych specjalistów powinna ona kontynuować dotychczasowy trend wzrostowy. Zdaniem innych należy oczekiwać ustabilizowania się kursu. Jeszcze inni obawiają się kolejnej bańki spekulacyjnej.

Opinii na ten temat jest sporo, dlatego myśląc o inwestowaniu w bitcoina, najlepiej dokładnie przeanalizować sytuację rynkową i przygotować się na różne możliwe scenariusze.

Podsumowanie

Technologia, która dała początek bitcoinowi oraz innym kryptowalutom, jest uważana za jedną z najbardziej przełomowych, ale zarazem kontrowersyjnych koncepcji ostatnich lat. Z jednej strony system bloków, na których oparty jest bitcoin, ma potencjał, aby całkowicie zrewolucjonizować rynki finansowe, eliminując konieczność istnienia banków centralnych i innych instytucji kontrolująco-zarządzających. 

Z drugiej strony, ogromna zmienność cenowa, jaką charakteryzuje się ta kryptomoneta, czyni z niej niezwykle atrakcyjne – ale i wielce ryzykowne – aktywo inwestycyjne. Jak potoczą się losy bitcoina w przyszłości? Z uwagą czekamy na rozwój wydarzeń.

Odwiedź naszą Akademię eToro, aby dowiedzieć się więcej na temat bitcoina i innych kryptowalut.

Najczęściej zadawane pytania

Co to jest „halving” bitcoina?

„Halving” bitcoina to wydarzenie zaprojektowane w protokole bitcoina i występujące co 4 lata. Polega ono na zmniejszaniu liczby bitcoinów przyznawanych górnikom o połowę. „Halving” będzie powtarzany aż do momentu, gdy wszystkie 21 milionów bitcoinów zostanie wirtualnie wydobyte. Szacuje się, że powinno to nastąpić około 2140 roku. Istnienie tego mechanizmu pozwala zachować niedobór bitcoina w obiegu, a tym samym ochronić go przed inflacją.

Na czym polegają kontrowersje związane z bitcoinem?

Zarówno bitcoin, jak i inne kryptowaluty są technologią na tyle młodą, że wiele państw nie zdążyło jeszcze w pełni uregulować ich statusu prawnego. Organy nadzorujące rynki finansowe często ostrzegają przed ryzykiem spekulacyjnym związanym z kryptowalutami. Innym kontrowersyjnym aspektem bitcoina jest ogromna ilość energii zużywanej do jego wydobywania i związany z tym pozostawiany ślad węglowy.

Jak inwestować w bitcoina?

Jeśli interesuje Cię bitcoin, możesz wybrać spośród kilku różnych opcji inwestycyjnych. Pierwszą z nich jest kupno tej monety na wybranej giełdzie kryptowalutowej lub w domu maklerskim. Możesz również skorzystać z dostępnych platform tradingowych online, które pozwalają na zakup nawet cząstkowych udziałów w bitcoinie. Niektóre z tych platform oferują narzędzia pomagające zabezpieczyć się przed ryzykiem, takie jak zlecenia Stop-Loss, Take-Profit czy opatentowana przez eToro technologia copy trading.