Bitcoin (BTC) to największa kryptowaluta pod względem kapitalizacji rynku, uznawana za pioniera w alternatywnym podejściu do tradycyjnych systemów bankowych. W tekście omówiono mechanizm działania bitcoina oraz proces, dzięki któremu stał się jedną z najbardziej rozpoznawalnych kryptowalut.
Bitcoin to rodzaj kryptowaluty, czyli wirtualnych monet i tokenów bazujących na systemie blockchain – niezależnym rejestrze cyfrowym wszystkich transakcji wykonywanych na kryptowalutach. Bitcoin został opracowany jako zdecentralizowany (ang. DeFi) i niewymagający pośredników środek płatniczy, który miał być alternatywą dla tradycyjnych walut fiducjarnych znajdujących się pod kontrolą instytucji rządowych.
Jeśli chcesz poszerzyć swoją wiedzę na temat bitcoina i kryptowalut, zapoznaj się z książką „Standard Bitcoina”.
Wprawdzie przed bitcoinem pojawiły się już inne kryptowaluty, takie jak Blinded BODY IMACash, DigiCash, B-Money, Bit Gold i Hashcash, to jednak żadna z nich nie osiągnęła takiego sukcesu jak on.
Czym są kopalnie bitcoinowe?
Kopalnie bitcoinowe to miejsca, gdzie wydobywa się bitcoiny – proces obejmujący tworzenie nowych jednostek oraz potwierdzanie transakcji w blockchainie. Zapewnia to bezpieczeństwo sieci i integralność systemu.
„Wydobycie” lub „kopanie” bitcoina to proces polegający na jednoczesnym wytwarzaniu nowych jednostek tej monety i potwierdzaniu transakcji z nią związanych w systemie blokowym w celu zwiększenia jego bezpieczeństwa.
Wytwarzanie nowych bitcoinów odbywa się poprzez wykonanie skomplikowanych obliczeń matematycznych przy pomocy wyspecjalizowanych systemów komputerowych. „Koparki” bitcoina to właśnie te systemy, a „górnicy” to osoby lub organizacje realizujące wspomniane obliczenia. Za ich poprawne wykonanie zostają wynagrodzeni nowymi bitcoinami.
Proces wytwarzania nowych bitcoinów wymaga zaangażowania jeszcze jednej grupy osób – tzw. walidatorów. Ich funkcją jest sprawdzanie i potwierdzanie transakcji oraz utrzymanie zgodności sieci. To właśnie dzięki nim system blokowy bitcoina może pozostać bezpieczny i niezawodny.
Ostatnim pojęciem, jakie warto znać w kontekście łańcucha bloków bitcoina, jest tzw. haszowanie. Jest to metoda szyfrowania kryptograficznego polegająca na przekształcaniu danych wejściowych w ciąg znaków lub liczb o stałej długości znany jako kod skrótu/hash.
„Nieustanny dodruk pieniądza w USA, niskie stopy procentowe, kryzys zadłużeniowy – to czynniki, które mogą powodować głęboki kryzys zaufania do obecnych walut. W przypadku ucieczki od pieniądza ludność może skierować się albo w kierunku złota, albo bitcoina”
Dr Tomasz Wyłuda
Kod skrótu działa na podobnej zasadzie, co odcisk palca – niezależnie od tego, jaki rozmiar mają dane wejściowe, hash zawsze będzie miał tę samą długość. Zaletą tej metody szyfrowania jest jej jednokierunkowość: nie da się odzyskać oryginalnych danych tylko na podstawie ich kodu skrótu.
Górnicy w systemie blockchain konkurują ze sobą w poszukiwaniach konkretnego kodu hash. Ten, kto znajdzie go jako pierwszy, ogłasza to wśród użytkowników systemu, udowadniając w ten sposób, że wykonał zadanie.
Skąd bierze się wartość bitcoina?
Wartość bitcoina wynika z podaży i popytu, decentralizacji, ograniczonej ilości (21 mln monet) oraz technologii blockchain, która zapewnia bezpieczeństwo transakcji. Dodatkowo wpływają na nią akceptacja przez użytkowników i inwestorów oraz użyteczność jako cyfrowego aktywa.
| Termin | Wyjaśnienie |
|---|---|
|
Rzadkość występowania | Bitcoin ma ograniczoną podaż do 21 milionów, w przeciwieństwie do walut fiducjarnych, które można dodrukować. Chroni to jego wartość i zabezpiecza przed inflacją. |
|
Decentralizacja | Bitcoin działa bez pośredników i centralnych instytucji. Zarządzanie blockchainem należy do użytkowników, a rosnąca sieć zwiększa bezpieczeństwo kryptowaluty, czyniąc ją atrakcyjną dla inwestorów. |
|
Podzielność | Bitcoin można podzielić na 100 milionów części, co ułatwia jego zastosowanie w drobnych transakcjach. Najmniejsza jednostka to 1 satoshi, nazwana na cześć twórcy bitcoina, Satoshi Nakamoto. To przewaga nad złotówką, dzielącą się jedynie na 100 groszy. |
|
Przenośność | Bitcoin, jako aktywo cyfrowe, nie ma wagi ani objętości. Można go natychmiast przesyłać przez internet między właścicielami bez dodatkowych kosztów, co wyróżnia go na tle surowców i innych tradycyjnych aktywów. |
|
Łatwa zamienialność | Każda jednostka bitcoina jest wzajemnie wymienialna, co czyni go aktywem zamienialnym aktywem zamienialnym. To zwiększa jego wartość w transakcjach i inwestycjach. |
|
Rozpoznawalność | Bitcoin wyróżnia się spośród kryptowalut, a jego symbol kojarzy się z nowoczesnością, bezpieczeństwem i inwestycjami. Popularność i zastosowanie w rozliczeniach zwiększają jego wartość. |
|
Przejrzystość i stopień anonimowości | Bitcoinowe transakcje są rejestrowane i publicznie dostępne, co buduje zaufanie i eliminuje pośredników. Adresy portfeli są losowe, niezwiązane z tożsamością, co zwiększa anonimowość użytkowników. |
Mimo że bitcoin został stworzony jako alternatywny środek płatniczy, tak naprawdę używa się go w tym celu dość rzadko, przynajmniej w transakcjach detalicznych. W przeciwieństwie do kryptowalut z kategorii stablecoins , bitcoin nie znajduje też oparcia w żadnych aktywach fizycznych.
Cechy | Bitcoin | Złoto | Waluty fiat |
|---|---|---|---|
| Łatwość weryfikacji | Wysoka | Średnia | Średnia |
| Zamienność | Wysoka | Wysoka | Wysoka |
| Przenośność | Wysoka | Niska | Wysoka |
| Trwałość | Średnia | Wysoka | Niska |
| Podzielność | Wysoka | Niska | Średnia |
| Rzadkość | Wysoka | Średnia | Niska |
| Ustanowiona historia | Niska | Wysoka | Niska |
| Oporność na cenzurę | Wysoka | Średnia | Niska |
| Opłacalność podrobienia | Niska | Niska | Wysoka |
| Programowalność | Wysoka | Niska | Niska |
| Poziom decentralizacji | Wysoki | Średni | Niski |
Źródło: Financial Summit
Powyższa tabela przedstawia porównanie cech bitcoina, złota i walut fiat. Uwzględnia takie aspekty jak łatwość weryfikacji, przenośność, trwałość, decentralizacja, odporność na cenzurę i inne, wskazując różnice między tymi formami wartości.
Historia bitcoina
W 2008 roku na publicznym forum związanym z kryptografią pojawił się manifest pod tytułem „Bitcoin – A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. Jego autor ukrył się pod pseudonimem Satoshi Nakamoto i jego prawdziwa tożsamość nigdy nie została ujawniona.
W 2009 bitcoin został udostępniony do publicznego użytku. Proces jego wydobywania oraz zapisywania i sprawdzania transakcji na łańcuchu blokowym oficjalnie się rozpoczął.
22 maja 2010 roku programista Laszlo Haneycz jako pierwszy wykorzystał bitcoina w celach płatniczych, kupując dwie pizze w zamian za 10 tysięcy BTC, co było odpowiednikiem około $30 – i po raz pierwszy nadał tej kryptowalucie wartość pieniężną.
Przez kilka kolejnych lat największą giełdą wymiany BTC była giełda Mt.Gox. Podczas jej pierwszej sesji kurs bitcoina został ustalony na poziomie $0,05 – jednak niemal natychmiast zaczął wzrastać.
Bitcoin został opracowany jako zdecentralizowany (ang. DeFi) i niewymagający pośredników środek płatniczy, który miał być alternatywą dla tradycyjnych walut fiducjarnych znajdujących się pod kontrolą instytucji rządowych.
Cena bitcoina i prognozy na przyszłość
Ze względu na zmienność bitcoina nie da się dokładnie przewidzieć jego przyszłej ceny. Niektórzy specjaliści przewidują dalszy wzrost, inni oczekują stabilizacji, a część obawia się bańki spekulacyjnej.
Przez pierwsze kilka lat od jego powstania cena bitcoina oscylowała między $0 a $30. Niemniej jednak, wraz z rosnącym zainteresowaniem inwestorów zaczęła ona gwałtownie wzrastać, osiągając w grudniu 2013 roku poziom niemal $1,200.
Kolejne lata przyniosły spore wahania w cenie – kurs bitcoina raz podnosił się, a raz spadał, osiągając w maju 2017 roku poziom $2,000. Szybko rosnąca bańka spekulacyjnasprawiła, że zaledwie kilka miesięcy później wynosił już $19,000 (kurs z grudnia 2017).
Kolejny drastyczny wzrost ceny bitcoina nastąpił między 2020 i 2021 rokiem, kiedy to moneta osiągnęła kurs $69,045 zanotowany 10 listopada 2021. Na początku 2025 roku bitcoin osiągnął rekordową cenę. 13 stycznia 2025 odnotowano najwyższy kurs w historii (ang. all-time high / ATH) – $103,496 za jedną monetę.
Wyniki osiągnięte w przeszłości nie są wyznacznikiem przyszłych wyników
Źródło: eToro
Oprócz BTC istnieje wiele altcoinów, które wykazują wyższy wskaźnik ryzyka do zwrotu.
Opinii na ten temat jest sporo, dlatego myśląc o inwestowaniu w bitcoina, najlepiej dokładnie przeanalizować sytuację rynkową i przygotować się na różne możliwe scenariusze.
Podsumowanie
Technologia, która dała początek bitcoinowi oraz innym kryptowalutom, jest uważana za jedną z najbardziej przełomowych, ale zarazem kontrowersyjnych koncepcji ostatnich lat.
Z jednej strony system bloków, na których oparty jest bitcoin, ma potencjał, aby całkowicie zrewolucjonizować rynki finansowe, eliminując konieczność istnienia banków centralnych i innych instytucji kontrolująco-zarządzających.
Z drugiej strony, ogromna zmienność cenowa, jaką charakteryzuje się ta kryptomoneta, czyni z niej niezwykle atrakcyjne – ale i wielce ryzykowne – aktywo inwestycyjne. Jak potoczą się losy bitcoina w przyszłości? Z uwagą czekamy na rozwój wydarzeń.
Odwiedź Akademię eToro, aby dowiedzieć się więcej na temat bitcoina i innych kryptowalut
Najczęściej zadawane pytania
- Co to jest „halving” bitcoina?
-
„Halving” bitcoina to wydarzenie zaprojektowane w protokole bitcoina i występujące co 4 lata. Polega ono na zmniejszaniu liczby bitcoinów przyznawanych górnikom o połowę. „Halving” będzie powtarzany aż do momentu, gdy wszystkie 21 milionów bitcoinów zostanie wirtualnie wydobyte. Szacuje się, że powinno to nastąpić około 2140 roku. Istnienie tego mechanizmu pozwala zachować niedobór bitcoina w obiegu, a tym samym ochronić go przed inflacją.
- Na czym polegają kontrowersje związane z bitcoinem?
-
Zarówno bitcoin, jak i inne kryptowaluty są technologią na tyle młodą, że wiele państw nie zdążyło jeszcze w pełni uregulować ich statusu prawnego. Organy nadzorujące rynki finansowe często ostrzegają przed ryzykiem spekulacyjnym związanym z kryptowalutami. Innym kontrowersyjnym aspektem bitcoina jest ogromna ilość energii zużywanej do jego wydobywania i związany z tym pozostawiany ślad węglowy.
- Jak inwestować w bitcoina?
-
Jeśli interesuje Cię bitcoin, możesz wybrać spośród kilku różnych opcji inwestycyjnych. Pierwszą z nich jest kupno tej monety na wybranej giełdzie kryptowalutowej lub w domu maklerskim. Możesz również skorzystać z dostępnych platform tradingowych online, które pozwalają na zakup nawet cząstkowych udziałów w bitcoinie. Niektóre z tych platform oferują narzędzia pomagające zabezpieczyć się przed ryzykiem, takie jak zlecenia Stop-Loss, Take-Profit czy opatentowana przez eToro technologia copy trading.
Niniejsze treści mają charakter wyłącznie edukacyjny i nie powinny być traktowane jako porada inwestycyjna, osobista rekomendacja, oferta lub zachęta do kupna bądź sprzedaży jakichkolwiek instrumentów finansowych.
Podczas przygotowywania niniejszego materiału nie uwzględniano konkretnych celów inwestycyjnych ani sytuacji finansowej. Nie został on sporządzony zgodnie z wymogami prawnymi i regulacyjnymi dotyczącymi promowania niezależnych badań. Nie wszystkie instrumenty finansowe i usługi, o których mowa, są oferowane przez eToro, a wszelkie odniesienia do historycznych wyników instrumentów finansowych, indeksów lub konfekcjonowanych produktów inwestycyjnych nie stanowią gwarancji przyszłych wyników i nie należy ich w ten sposób interpretować.
eToro nie gwarantuje oraz nie ponosi odpowiedzialności względem dokładności lub kompletności treści niniejszego przewodnika. Zanim zainwestujesz jakikolwiek kapitał, upewnij się, że rozumiesz ryzyko związane z jego obrotem. Nigdy nie ryzykuj więcej niż jesteś gotów stracić.