“De prijsstijging van boodschappen lijkt ten einde”, bericht marktonderzoeker GfK vandaag. Op het eerste gezicht goed nieuws, maar de details geven een genuanceerder beeld. De prijzen van ontbijtproducten blijven onverminderd hoog, wat ook terug te zien is in de aandelenkoersen van Unilever, Nestlé en Danone.
Voor niets gaat de zon op
Grondstoffen zijn dit jaar dit jaar de slechtst presterende beleggingscategorie. Na een stijging in de afgelopen twee jaar, daalde de Bloomberg Commodity Index, dit jaar met bijna 24%, aangevoerd door dalende prijzen voor olie en gas. De lagere energieprijs werkt door in grondstofkosten, logistieke kosten en verpakkingskosten en in sommige gevallen wordt deze meevaller nu doorgegeven aan de
consument. Tegelijkertijd stijgen de prijzen voor de grondstoffen van veel ‘ontbijtproducten’ zoals ontbijtgranen, sinaasappelsap, jam en hagelslag tegen deze trend in, vaak zelfs met dubbele cijfers. Boosdoeners zijn leveringstekorten en ongunstige weersomstandigheden.
Grondstofkosten kunnen verder stijgen als het weerfenomeen El Niño later dit jaar doorzet en zorgt voor recordtempraturen waar gewassen niet tegen bestand zijn. Daarnaast kan ook het omvallen van de wankele graandeal op de Zwarte Zee de kosten van tarwe flink opstuwen door minder aanbod en hogere transportkosten. Voor consumenten die reikhalzend uitkijken naar goedkopere boodschappen lijkt het dus te vroeg om nu al te juichen. In de Verenigde Staten stegen de kosten voor boodschappen dit jaar al met 7%, in Europa met 15% en in het Verenigd Koninkrijk zelfs met 19%. Die cijfers liggen ver boven de totale inflatie en bezorgen beleidsbepalers flinke kopzorgen.
No such thing as a free breakfast
De lagere energiekosten worden dit jaar al deels tenietgedaan door stijgende voedselprijzen. Een mandje van gelijk gewogen ontbijtproducten samengesteld door eToro laat zien dat de prijzen van suiker (+33%), sinaasappelsap (+24%), cacao (+22%), koffie (+11%) en haver (+3%) het snelst stijgen. Dat compenseerde ruimschoots voor de dalende prijzen van tarwe (-18%), varkensvlees (-18%) en melk (- 13%). De prijs van suiker steeg naar het hoogste punt in elf jaar door weersverstoringen, exportbeperkingen in India (de op één na grootste producent) en een sterke vraag naar biobrandstof in Brazilië. De prijs van sinaasappelsap bereikte bijna een recordniveau door orkanen en plantenziektes die citrustelers in Florida teisterden.
Invloed op de aandelenmarkt
In samenhang met deze prijsontwikkelingen zijn de aandelen van de belangrijkste voedselproducenten dit jaar gedaald. Unilever, Nestlé en Danone presteerden bijvoorbeeld duidelijk slechter dan brede aandelenindices zoals de AEX Index, omdat consumenten bewuster boodschappen doen door hogere voedselprijzen. Ook de koersdaling van andere aandelen gerelateerd aan de landbouw, zoals kunstmestproducent OCI en tractorleverancier John Deere passen in dit plaatje.
Prijsontwikkeling van de eToro ontbijtmand ten opzichte van de grondstoffenindex
