Begin 2020 begon COVID-19 zich over de hele wereld te verspreiden. Toen steeds meer landen besmettingen begonnen te melden, besloten overheden landsgrenzen te sluiten en verplaatsingen binnen hun eigen land sterk te beperken.
Veel luchtvaartmaatschappijen, die zich klaarmaakten voor de gebruikelijke hausse in de lente en zomer, kregen ineens te maken met enorm veel annuleringen en moesten meerdere routes noodgedwongen stilleggen. Vliegtuigfabrikanten kwamen ook in zwaar weer terecht aangezien bestellingen werden vertraagd of geannuleerd en de productie stil werd gelegd vanwege lockdowns.
De verliezen van aan luchtvaartmaatschappijen gerelateerde aandelen liepen in de dubbele cijfers. De koersen van sommige aandelen stortten volledig in tot niveaus die al jaren niet meer zijn gezien. Hoewel dit gezien kan worden als een crisis, zien sommige beleggers het als een kans.
Een nieuwe vlucht
Aan het eind van het eerste kwartaal van 2020 begon het herstel op de wereldwijde markten. Na de dramatische dalingen in de eerste drie maanden van het jaar, bleek april de beste maand op Wall Straat in meer dan 30 jaar. Veel bedrijven begonnen een deel van de verliezen die ze hadden geleden vanwege de pandemie weer goed te maken.
De crisis is nog lang niet voorbij en ook al beginnen veel landen over de hele wereld met het versoepelen van de maatregelen, het zal nog even duren voordat de luchtvaartindustrie en aanverwante sectoren volledig hersteld zijn. Helaas kan het ook zo zijn dat een aantal bedrijven de deuren moet sluiten of failliet gaat.
Maar de sector is sterk en heeft een aantal van de grootste, zeer gevestigde spelers in de reissector en zware industrie-sector. En ondanks dat deze crisis een enorme impact heeft gehad, zijn er bedrijven die de storm hebben doorstaan en die er klaar voor zijn om weer volledig te herstellen.
De vliegtuigbouwers
Boeing is een van de bekendste bedrijven in de luchtvaartsector. Het bedrijf heeft in de loop van zijn meer dan 100-jarige bestaan de zwaarste financiële crisissen in de moderne geschiedenis meegemaakt. Aanvankelijk werd er gedacht dat de vliegtuigbouwer de overheid om hulp zou vragen. Eind april maakte Boeing echter bekend dat het zelfstandig een enorme obligatie van $ 25 miljard had ingezameld van beleggers, die het bedrijf zou helpen stabiel te blijven ondanks de coronaviruscrisis. Tegelijkertijd rapporteerde de grootste concurrent van Boeing, het Franse bedrijf Airbus, een verlies van $ 515 miljoen over het eerste kwartaal van 2020. Daarnaast meldde het dat het mogelijk overheidssteun zal aanvragen.
Hoewel beide bedrijven enorme verliezen leden, zullen ze waarschijnlijk overleven en na de crisis in dezelfde omvang en met dezelfde winstgevendheid doorgaan.
De luchtvaartmaatschappijen
Waarschijnlijk betaalden de luchtvaartmaatschappijen de hoogste prijs van allemaal tijdens de COVID-19-pandemie. Deze giganten hebben enorme operationele kosten, zelfs als er geen enkel vliegtuig in de lucht is. Het is dan ook niet verwonderlijk dat luchtvaartmaatschappijen alleen al in de VS $ 25 miljard aan overheidssteun kregen voor het uitbetalen van salarissen. In totaal zagen Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen het aantal boekingen in het eerste kwartaal van 2020 dalen met een bijna niet te bevatten 95%.
United Airlines, een van de grootste luchtvaartmaatschappijen in de VS, rapporteerde een verlies van $ 1,7 miljard in het eerste kwartaal, ondanks een overheidssteun van $ 5 miljard. Dit verlies was het grootste sinds de financiële crisis in 2008.Delta Airlines, de grootste in de VS qua omzet, volgde een soortgelijk pad als Boeing en haalde $ 3,5 miljard op van beleggers.
Deze crisis plaatste luchtvaartmaatschappijen echter ook in een unieke positie. Een groot deel van de kosten van luchtvaartmaatschappijen hebben betrekking op lonen. Werknemers van luchtvaartmaatschappijen zijn vaak georganiseerd in sterke vakbonden, die veel macht hebben over de eigenaren en managers van de bedrijven. Nu is hun macht aanzienlijk kleiner, wat luchtvaartmaatschappijen de kans geeft om kosten te besparen zonder repercussies van werknemers.
Het zwarte goud
Het is geen geheim dat de wereld letterlijk draait op olie, maar dit is nog nooit zo zichtbaar geweest als tijdens de COVID-19-pandemie. All vormen van reizen werden geraakt en sommige werden zelfs helemaal stilgelegd, wat zorgde voor een enorme daling in de vraag. Luchtvaartmaatschappijen vormen geen uitzondering: De brandstof die nodig is voor passagiersvliegtuigen wordt gemaakt van aardolie en luchtvaartmaatschappijen verbruiken normaal gesproken enorme hoeveelheden. Het is dan ook niet raar dat de vraag naar olie daalde toen vliegtuigen stopten met vliegen.
Tegen het einde van het eerste kwartaal van 2020 maakte de oliemarkt een ongekende crisis door. Door de afnemende vraag en een korte prijzenoorlog tussen Rusland en Saoedi-Arabië daalden olieprijzen naar een nieuw dieptepunt. Hierdoor leden de grondstof, zijn derivaten en de bedrijven die ervan afhankelijk zijn, grote verliezen.
Uiteindelijk zullen we wel weer gaan reizen zoals voorheen en passagiersvliegtuigen zullen weer brandstof nodig hebben. Zal dat voldoende zijn om olieprijzen weer terug te krijgen op de niveaus van voor het coronavirus? De tijd zal het leren.
Beleggen in vliegreizen
De toekomst van de sector is nog onduidelijk. Sommige handelaren denken dat er meer dalingen zullen komen en zien dit als een kans om short-posities te openen op luchtvaartmaatschappijen en vliegtuigbouwers. Andere beleggers gaan ervan uit dat het ergste achter ons ligt en dat dit mogelijk een goede kans is om aandelen van luchtvaartmaatschappijen en vliegtuigbouwers te kopen tegen lage prijzen. Aangezien veel aandelen tot wel 70-80% zijn gedaald, is de risico-/beloningsratio voor veel beleggers interessant als deze aandelen weer terugkeren naar hun ‘normale’ koersen.
We weten niet hoelang het herstel zal duren en welke spelers nog zullen meedoen wanneer de huidige crisis achter de rug is. Het zal zeker nog maanden duren voordat er een vaccin en behandelingen zijn voor het coronavirus. Dit houdt in dat luchtvaartmaatschappijen voorlopig, misschien wel tot eind 2020, niet op volle capaciteit zullen draaien. Wat we wel zeker weten is dat luchtvaartmaatschappijen en de reisbranche door deze crisis nooit meer dezelfde zullen zijn.