Beleggen 101  •  Lesson 6 of 10
Begin met beleggen op eToro
Meld je nu aan
Begin met beleggen op eToro

Meld je aan voor een eToro-account om met andere beleggers van gedachten te wisselen.

Meld je nu aan

Door te beleggen kun je (een deel) van je inzet kwijtraken, er zijn andere kosten van toepassing.

Het ontwikkelen van de juiste mentaliteit kan je beleggingsresultaten verbeteren. Emoties kunnen je besluitvorming beïnvloeden, of je nu je beleggingen plant of de waarde van je activa ziet schommelen. Dit is iets waar je gedurende de hele levenscyclus van een belegging rekening mee moet houden.

Studies over de psychologie van beleggen hebben aangetoond dat, naast gezond verstand, er meer factoren omtrent vooroordelen zijn die begrepen moeten worden. 

Ongeacht de hoeveelheid geld die op het spel staat, is het belangrijk om je bewust te zijn van hoe psychologie en emotioneel beleggen je rendement en eventuele reacties op marktveranderingen kunnen beïnvloeden. Ontdek wat emotioneel beleggen is en hoe je dit vooroordeel kunt vermijden.


Realistisch zijn over je doelen, een duidelijke strategie ontwikkelen en een beter begrip krijgen van de belangrijkste beleggingstermen is een geweldige basis voor elk beleggingsplan. 

Aspecten van menselijk gedrag kunnen echter onbedoeld je aanpak beïnvloeden en mogelijk leiden tot slechte besluitvorming. Emotioneel beleggen is meestal slecht beleggen en er zijn verschillende psychologische valkuilen waarvoor beleggers op hun hoede moeten zijn.

Tip: Wees op je hoede voor cognitieve vooringenomenheid. Het menselijk brein is ontworpen om informatie en besluitvorming te vereenvoudigen door filters te gebruiken die gebaseerd zijn op persoonlijke ervaringen en voorkeuren. Emoties kunnen ertoe leiden dat je de kantjes eraf loopt en overmoedig of te terughoudend wordt.

Behavioral finance is de studie naar de invloed van psychologie op het gedrag van beleggers of financiële analisten en omvat ook de daaropvolgende effecten op de markten. Het focust op het feit dat beleggers niet altijd rationeel zijn, grenzen hebben aan hun zelfcontrole en beïnvloed worden door hun eigen vooroordelen.

Planningsfase

Tijdens de planningsfase zouden vooral beginnende beleggers meer aandacht moeten besteden aan deze cognitieve valkuilen:

  • Vertrouwdheid: Beleggers richten zich op activa en markten waarmee ze vertrouwd zijn, in plaats van nieuwe mogelijkheden te verkennen die beter bij hun risicoprofiel passen.
  • Referentie-effect: Beleggers vertrouwen sterk op de eerste stukjes informatie die ze krijgen, waardoor ze andere, relevante factoren over het hoofd zien.
  • Terughoudendheid: Beleggers overschatten hun vermogen om terughoudendheid te tonen bij verleidingen, wat kan leiden tot een grotere blootstelling.
  • Kuddementaliteit: Beleggers laten hun beleggingsbeslissingen beïnvloeden door de acties van anderen in plaats van zelf onderzoek te doen.

Terughoudendheid kan ook problematisch zijn bij het beheren van live handelsposities. ‘Doubling down’ op een verliezende positie wordt meestal niet als de beste optie beschouwd en is misschien wel een van de beste voorbeelden van emotioneel handelen.

Beleggingsfase

Zodra je een positie hebt ingenomen, kan de manier waarop deze in waarde fluctueert volgens de live marktprijzen een reeks andere factoren en valkuilen veroorzaken, die niet per se zichtbaar waren in de planningsfase.

In dit stadium kunnen beleggers mogelijk verliezen gaan lijden, waardoor ze hun strategie in twijfel trekken en zich afvragen of er een wijziging in marktomstandigheden heeft plaatsgevonden die deze strategie inefficiënt maakt.

  • Bevestigingsbias: De belegger zoekt naar informatie die zijn oorspronkelijke idee bevestigt, in plaats van te zoeken naar gegevens die een volledig beeld van de situatie geven. Op die manier blijft zijn beginopvatting centraal staan in de gedachtegang en bevestigt de belegger indirect dat de strategie niet werkt.
  • Verliesaversie: Als beleggers een risicoprofiel hebben dat prioriteit geeft aan het vermijden van verlies boven het maken van winst. Een lagere risico-rendementsverhouding zal waarschijnlijk niet de langetermijnbeloningen opleveren waar beleggers naar op zoek zijn.
  • Focus op winst: Als beleggers willen dat elke transactie succesvol is en daarom slechte beslissingen blijven nemen in plaats van verliezen te beperken.

Daarnaast moeten beleggers rekening houden met een andere cruciale valkuil: de neiging tot uitstelgedrag. Welke emoties er ook meespelen, de redenen om te beleggen blijven geldig.

Alle psychologische factoren die kunnen leiden tot emotioneel beleggen kunnen afzonderlijk worden aangepakt door een goed doordacht totaalplan uit te werken.

Of je nu je vermogen wilt beschermen tegen inflatie of financiële onafhankelijkheid en vervroegd pensioen wilt plannen, uitstelgedrag is een probleem waar veel nieuwe beleggers mee te maken krijgen. Soms is het grootste risico helemaal geen risico’s nemen.

Hoe vermijd je emotioneel beleggen?

Het belangrijkste is dat nieuwe beleggers erkennen dat, hoe waterdicht hun strategie ook is, er op een bepaald punt in hun beleggingstraject verliezen kunnen worden geleden. 

Ervaren beleggers hebben de neiging zich te concentreren op hun langetermijndoelen, in plaats van de kortetermijnpijn van tijdelijke verliezen. Dit kan helpen om emotioneel beleggen te voorkomen. Focus je niet op je winst-verliesverhouding, maar streef naar een algemeen positief rendement.

Alle psychologische factoren die kunnen leiden tot emotioneel beleggen kunnen afzonderlijk worden aangepakt door een goed doordacht totaalplan uit te werken.

  • Doe zoveel mogelijk onderzoek en blijf op de hoogte van marktnieuws.
  • Wees realistisch over je doelen en persoonlijk risicoprofiel.
  • Diversifieer je portefeuille om volatiliteit te verlagen.
  • Evalueer je acties en beleggingsplan om ervoor te zorgen dat je beginnersfouten bij beleggen vermijdt. 
  • Overweeg om je strategie bij te stellen, of nog beter, om al in de planningsfase rekening te houden met aanpassingen, afhankelijk van hoe bepaalde scenario’s zich zouden kunnen ontvouwen.

Conclusie

Ongeacht of je beleggingsportefeuille in waarde stijgt of daalt, er zijn methoden die je kunt gebruiken om een beleggingsmentaliteit te ontwikkelen en je rendement te optimaliseren.

De belangrijkste kwaliteit voor een belegger is karakter, niet intellect.

Warren Buffett

Ontwikkel inzicht in de manieren waarop hebzucht en angst besluitvorming kunnen vertroebelen en concentreer je in plaats daarvan op het beïnvloeden van de elementen van het beleggingsproces waar je wel controle over hebt.

Bezoek de eToro Academy om nieuwe beleggingstechnieken te ontdekken en je kansen op succes op de markten te vergroten.

Quiz

Wat bestudeert gedragsfinanciering?
De effecten van psychologie op beleggers en de financiële markten
De effecten van psychologie op banken
De effecten van psychologie op politiek
 

FAQ’s

Is er een manier om de stemming van de markt te meten?

De CBOE Volatility VIX Index meet de handelsactiviteit op de optiemarkt. Dit soort instrumenten worden vaak gebruikt om risico’s te beheren: hoe groter het verhandelde bedrag, hoe groter het aantal beleggers dat denkt dat de Amerikaanse markt in de nabije toekomst een plotselinge prijsbeweging kan doormaken. 

De VIX-index is gebaseerd op gegevens van de Chicago Board Options Exchange en wordt vaak gebruikt om het beleggerssentiment te volgen. Hij wordt ook wel de ‘greed and fear index’ genoemd.

Welke technieken kan ik gebruiken om te voorkomen dat emoties mijn besluitvormingsproces beïnvloeden bij het beleggen?

Het gevaar van emotioneel beleggen kan worden beperkt of omzeild met intelligente strategieën. Zo kan portefeuillediversificatie, waarbij je verschillende soorten activa koopt, gemiddelde rendementen verhogen en de emotionele reactie op verhoogde marktvolatiliteit verminderen. 

Er zijn ook andere strategieën, zoals ‘dollar-cost averaging’, waarmee je de negatieve effecten van bepaalde verliesgevende posities kunt verminderen zonder ze te hoeven sluiten.

Kan ik, door het belegde bedrag te verlagen, ook de impact van emoties verlagen?

Een groot kapitaal beleggen zonder te weten hoe je het moet beheren, kan leiden tot mogelijk rampzalige emotionele beslissingen. Daarom is het cruciaal om alleen te beleggen met het geld dat je bereid bent te verliezen. 

Beginnende beleggers kunnen best starten met een klein bedrag en hun portefeuille geleidelijk opbouwen. Hierdoor kunnen ze wennen aan de onvermijdelijke hoogte- en dieptepunten van de markt.

Deze informatie is uitsluitend bedoeld voor educatieve doeleinden en mag niet worden beschouwd als beleggingsadvies, persoonlijke aanbeveling, of een aanbod van, of verzoek tot, het kopen of verkopen van financiële instrumenten.

Dit materiaal is opgesteld zonder rekening te houden met specifieke beleggingsdoelstellingen of financiële situaties, en is niet opgesteld in overeenstemming met de wettelijke en reglementaire vereisten ter bevordering van onafhankelijk onderzoek. Niet alle financiële instrumenten en diensten waarnaar wordt verwezen worden aangeboden door eToro, en verwijzingen naar in het verleden behaalde prestaties van een financieel instrument, index of verpakt beleggingsproduct zijn geen, en mogen niet worden beschouwd als een betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten.

eToro biedt geen garanties en aanvaardt geen aansprakelijkheid over de juistheid of volledigheid van de inhoud van deze gids. Zorg ervoor dat u de risico’s van handelen begrijpt voordat u kapitaal inlegt. Riskeer nooit meer dan u bereid bent te verliezen.